All posts by : cfiott

Kieku din il-ġrajja seħħet illum, kieku dawn il-qaddejja kienu jispiċċaw imorru għand il-union. U ngħiduha kif inhi, mal-ewwel daqqa t’għajn ma ttihomx tort. Imma mhux tal-istess ħsieb huwa s-sid li joħroġ ifittex in-nies għax-xogħol. La hu qed jipprovdi x-xogħol, jieħu d-dritt tiegħu li jħallas kif jixtieq. Fih ma nsibux għelt għax żamm il-kelma li fl-aħħar tal-ġurnata jħallas b’dinar.

Imma din il-ħaġa xejn m’għoġbithom lill-ħaddiema li ħadmu ġurnata sħiħa. Pretendew iktar. Imsieken, insew li kien propju dak is-sid ta’ qalb tajba li ħelishom mill-qagħad; kien hu li tahom il-grazzja tax-xogħol. Issa li ħadmu tul il-jum bdew jaħsbu li l-opportunità li jaħdmu kienet mertu tagħhom. Insew li kieku ma kienx għas-sid kienu jispiċċaw jittantaw x-xemx għaddejja l-ġurnata kollha. Insew li s-sid kien raġel li jżomm il-kelma, għax daqs kemm ftiehem magħhom, daqshekk tahom. Ġralhom hekk għax ikkonċentraw fuq dak li ġie mogħti lil ħaddieħor, raw li kien iżjed u nsew il-grazzja li ngħatat lilhom.

Kemm jista’ jiġrilna hekk lilna? Kemm naqgħu fl-iżball li naħsbu li Alla jirraġuna eżattament kif nirraġunaw aħna? Bil-lenti tagħna faċli nakkużaw lis-sid bħala inġust jew diskriminatorju, u jaħarbilna l-fatt li s-sid huwa biss qalbu tajba. Kemm drabi ngħidu li Alla inġust, meta missna ngħidu li hu qalbu tajba? Il-ġustizzja tal-bniedem hija tarġa għolja fl-umanizzazzjoni tal-umanità imma mhix l-ogħla triq. Alla jindika ingredjent ieħor biex il-ġustizzja umana tersaq lejn il-perfezzjoni – il-ħniena.

Mill-banda l-oħra kemm drabi jiġrilna li aħna rridu li tintwera ħniena magħna u ngħiru għall-ħniena li tintwera ma’ ħutna? Kemm jista’ jiġrilna li għax issa ilna ngawdu mil-laqgħa ma’ Ġesù naraw lil min għadu jibda bħala inqas minna? Kemm jiġrilna li nostakolaw lil min għadu kif jibda: ‘Mhux ser jgħallem lilna?’ jew ‘Dak twieled ilbieraħ.’

Jiġrilna  wkoll li naħsbu li s-suċċessi tagħna huma biss frott tal-isforzi tagħna u ninsew li qabel kollox kien hemm il-grazzja t’Alla, anzi nippretendu li ħaddieħor jasal fejn wasalna aħna bir-rieda u l-isforzi tiegħu biss u arana noħolqu pressjoni żejda fuq min ikun.  Kull meta naħsbu li aħna l-awturi tas-suċċessi tagħna nkunu qed nippreparaw ruħna għall-falliment, għax nkunu nsejna li aħna la aħna sid l-għalqa u lanqas qed nipprovdu x-xogħol.

Allura ejjew nitolbu lil Sid il-ħsad jibqa’ hu is-Sid. Alla kapaċi jumiljana meta noħdulu l-għalqa, propju biex ifakkarna li jekk qed naħdmu għalih huwa biss bi grazzja tiegħu! Jalla fil-fond ta’ qalbna nkunu kapaċi ngħidu: “Aħna qaddejja battala, għamilna biss dak li kellna nagħmlu.” (Lq 7, 10)

Immaġinaw ftit li kieku Żakkew wara l-ikla tajba li kiel ma’ Ġesù ltaqa’ ma’ xi ħadd li kellu jtih xi ħaġa u ma ħafirlux. Immaġinaw ftit (li kontra kull loġika ta’ maħfra) Żakkew kien jerġa’ jispiċċa fuq is-siġra b’xi daqqa ta’ sieq!

Immaġinaw li kieku l-mara l-midinba tal-Vanġelu, li għax daħal għaliha Ġesù, frankat borġ ġebel wara l-maħfra li ta Ġesù, taqbad lir-raġel tagħha jitbissem lil xi mara oħra u tagħtih tgħajjira kif imiss. Ibqgħu ċerti li kieku dan kien iċempel minnufih jipprova jara minn fejn ser jikri trakk ġebel.

U nistgħu nibqgħu sejrin hekk bil-personaġġi kollha li ltaqgħu mal-ħniena ta’ Alla fil-Vanġelu. Minn min irċieva ħniena aħna nistennew ħniena, u dan huwa ovvju u naturali. Alla, kif jgħidilna Ġesù, jistenna l-istess minna. Jekk aħna tassew doqqna l-ħniena tiegħu, fid-dmir li din il-ħniena nwassluha lill-oħrajn. Jekk dan ma jsirx allura, wisq probabbli, għadna ma indunajniex kemm Alla kien ħanin magħna; jew għax mingħalina aħna nies ġusti, jew inkella għax tant aħna kkonċentrati fuqna nfusna, li l-offiżi tal-aħwa jnessuna li aħna wkoll ħatja.

Jista’ jkun ukoll li ma naħfrux għax qatt ma kellna bżonn doża qawwija ta’ ħniena għax sa fejn niftakru aħna qatt m’għamilna xi dnub kbir. Jekk inhu dan il-każ tajjeb niftakru li għadna fiċ-ċans li jkollna bżonnha, u jekk fil-fatt jiġri li niġu bżonnha, żgur li nkunu nixtiequ nirċievu ħniena u mhux ġudizzju.

Ir-raġel li lilu ġie maħfur ħafna, nesa mill-ewwel kemm kienet kbira l-ħniena li kienet murija lilu. Jista’ jkun li tant ħassu tajjeb mingħajr dejn, li issa ħassu ġust u jista’ jiġġudika lil ħaddieħor. L-istess jiġri lilna kull darba, li wara li niġu maħfura nħossuna ġusti. Papa Franġisku jgħid li hu jħossu midneb li Alla wera miegħu ħniena kbira. Lilna spiss jiġrilna li wara li niġu maħfura nibdew inħossuna ġusti, u hemm niżbaljaw bil-kbir! Kull darba li nħossuna ġusti, anke wara li nirċievu l-maħfra, inkunu qed inpoġġu l-pedament biex nerġgħu niżbaljaw, u b’mod ikbar. L-ideal jkun li aħna dejjem, anke wara li nirċievu l-maħfra, nibqgħu nħossuna midinbin li neħtieġu l-ħniena tiegħu. Midinbin maħfura, imma xorta midinbin. Min iħossu dejjem bżonn il-ħniena faċli jagħraf li anke l-oħrajn bħalu għandhom bżonn tal-ħniena.

San Pawl jgħidilna li Alla ħabbibna miegħu meta konna għadna għedewwa tiegħu. (Rm 5, 10) Hija din l-imħabba li trid issuqna. Fuq is-salib Ġesù wriena x’jistenna mid-dixxipli tiegħu. Huwa minnu li aħna m’aħniex Ġesù, kif normalment ngħidu biex niġġustuifikaw lilna nfusna. Huwa minnu li aħna dixxipli tiegħu, u preferibbilment id-dixxiplu jkun jixbah lill-Imgħallem tiegħu.

Wara kollox il-Mulej jridna naħfru mhux biss għax jaqbel lil min weġġagħna, mhux biss għax Ġesù jħossu iktar kburi bina, imma wkoll għax jaqbel lilna. Huwa biss min jaħfer li jinħeles. Min jaħfer ma jibqax imwaħħal mal-offiża li jkun irċieva. Ħafna drabi li l-ewwel naħsbu li l-ewwel irridu nfiqu mbagħad naħfru. Għall-kuntrarju l-maħfra huwa pass importanti fil-mixja lejn il-fejqan. Jiġifieri jaqblilna!

U bilħaqq tinsiex ukoll taħfer lilek innifsek!

Ngħixu f’dinja ta’ skandli, u f’dinja li donnha tieħu gost tisma’ b’xi skandlu ġdid! L-aħbarijiet jaħarqu huma jew dwar xi mewt, jew dwar xi diżastru naturali, jew inkella dwar xi żball li għamel xi ħadd u li qatt ma kellna ħjiel li seta’ jagħmlu. Ovvjament, kulħadd jixtieq li jkollu l-ikbar udjenza. L-iskandli joħolqu sensazzjoni, is-sensazzjoni toħloq l-udjenza, l-udjenza ġġib il-qligħ. Wara kollox kieku kif se żżomm fuq saqajha l-industrija tal-gossip. U anke aħna, fiċ-ċokon tagħna, nieħdu gost b’xi storja taħraq għax hekk ikollna fuq xiex niddiskutu għand tal-ħanut. B’hekk tinħoloq il-ħtieġa li d-dnub ta’ ħija jsir dominju pubbliku; xejn xejn jiżdiedu l-kummenti u l-likes fuq facebook. 

Hemm min min-naħa l-oħra meta jisma’ b’xi żball ta’ ħuh ġenwinament jinkwieta, u xi ftit jew wisq jitfixkel. Jisgħobbih li ħuh żbalja u fil-qiegħ ta’ qalbu jitħawwad. Għal min hu ġenwin, dan huwa normali u allaħares ma jkunx hekk. 

Ġesù ma jaħbix ir-realtà tad-dnub. Fl-ewwel komunità tiegħu kien hemm min għama wara l-flus u biegħu. Kien hemm min beża’ u ċaħdu. Ġesù jaf li d-dnub jeżisti, u kemm-il darba nsibuh inewwel idejh mimlija ħniena lejn min dineb, anke jekk id-dnub tiegħu kien wieħed pubbliku. 

Ġesù joffri soluzzjoni. Iktar milli titkaża b’ħuk jew b’oħtok li naqsu, Ġesù jipproponi li timxi ma’ ħutek li waqgħu f’mixja ta’ konverżjoni. Għandi dubji serji kemm il-ġudizzji, il-kundanni, it-tqassis, u l-kastigi qatt għenux lil xi ħadd jirriforma ruħu kompletament. Il-kastigi, jekk xejn jipproteġu lis-soċjetà min-nies li jistgħu jagħmlu l-ħsara, imma mhux dejjem jgħinu lil dak li jkun jerġa’ jsib lilu nnifsu u t-triq t-tajba. 

Bla ebda dubju dak li jidneb huwa persuna li għandha bżonn il-ħniena. Iktar milli nitkaża bid-dnub ta’ ħija iktar irrid infittex dak id-dnub x’qed jgħid dwari nnifsi, u rrid b’sinċerità nsaqsi: ‘Dan id-dnub x’qed jgħid dwar qalbi? Għaliex qed nitfixkel? Jista’ jkun li qed nimmaġina dinja fejn id-dnub ma jeżistix? Jista’ jkun li qed insir sid ta’ dinja immaġinarja fejn ħija jew oħti ma jistgħux jiżbaljaw?’ Hekk id-dnub tal-ieħor isir għalik eżami tal-kuxjenza dwar kemm int kapaċi tħobb! Id-dnub, f’kelma waħda, m’għandux ipoġġi f’rabja u taħwid il-qalb tiegħek. 

San Franġisk t’Assisi, f’sensiela 28 parir li huwa jagħti lill-patrijiet, li jissejħu twissijiet, f’waħda minnhom jixħet dawl fuq dak li qed ngħidu. Fi twissija numru 11 jikteb hekk: 

“Xejn ma għandu jnikket lill-qaddej ta’ Alla ħlief id-dnub.  U kien x’kien id-dnub li xi persuna tkun għamlet, jekk il-qaddej ta’ Alla jitħawwad u jirrabja minħabba f’hekk u mhux minħabba l-karità, ikun qed jiġma’ għalih innifsu teżor ta’ ħtija.” ( Rum 2:5) Dak il-qaddej ta’ Alla li xejn ma jġiegħlu jagħdab jew jitħawwad, jgħix ħajja tajba u bla xejn tiegħu. U hieni hu dak li ma jżomm xejn għalih innifsu, imma jagħti lil “Cesari dak li hu ta’ Cesari, u lil Alla dak li hu ta’ Alla.” (Mt 22:21)

San Franġisk jgħid li dak il-qaddej li xejn ma jġiegħlu jirrabja jew jitħawwad huwa patri fqir, jgħix bla xejn tiegħu. Tgħiduli kif fqir? Dak li ma jitħawwadx mhux marbut mal-idea li ħadd ma jista’ jiżbalja. Huwa ħieles mill-idea ħuh jew oħtu huma perfetti. Għalhekk huwa għalih normali li ħutu jiżbaljaw. Dan anke minħabba l-fatt li hu jaf ir-realtà tiegħu ta’ bniedem kapaċi għall-iżball. 

Fir-Regola tiegħu f’Kapitlu 7 jikteb xi ħaġa simili. 

“U joqogħdu attenti li ma jirrabbjawx, lanqas jitħawdu, minħabba d-dnub ta’ ħaddieħor, għaliex l-għadab u t-taħwid ifixklu l-karità kemm fihom u kemm fl-oħrajn.”

Dan għandu jkun l-atteġġjament li qed jipproponi Ġesù, li mqanqlin mill-karità nikkoreġu lil ħutna li waqgħu. Jekk ma jkunux iridu nħalluhom liberi li jagħżlu għalihom toroq anke ’l bogħod mill-ħajja, imma aħna nkunu sereni li ħabbejniehom, tant li flok ikkundanajniehom, ikkoreġejniehom. F’qalbna nkunu maħlulin mill-ħtija.

M’hemmx għalfejn induru wisq mal-lewża. Pietru jaqlagħha u bil-kbir. Ġesù jsejjaħ lil Pietru, l-ewwel Papa, ‘Xitan’. Qbadna miegħu miskin! U għalfejn isejjaħlu xitan? Għax qed jipprova jħawwad il-pjan ta’ Alla fuq Ġesù. X’kien il-pjan ta’ Alla fuq Ġesù? Imħabba li tfisser salib! Pietru kien qed ifixkel lil Ġesù milli jagħmel ir-rieda ta’ Alla, ma ridux jaċċetta s-salib. Anke Ġesù s-salib ħassu iebes, imma quddiem is-salib Ġesù jitlob talba perfetta: “Jekk jista’ jkun, Missier, ħa jitwarrab minni dan il-kalċi, imma mhux li rrid jien imma li trid int.” (Mt 26, 39)

X’talba! Kemm għadna bżonn nitolbuha. Ħafna drabi aħna nieqfu fuq l-ewwel biċċa tagħha. Is-salib ibeżżagħna, ma rriduhx, u dan huwa normali. Imma Ġesù ma jridniex normali, iridna bnedmin tal-Vanġelu. Kemm pjanijiet nagħmlu! U mbagħad jitfaċċa s-salib u jħarbtilna kollox. U hawn jidħol Ġesù mhux biex ineħħi s-salib imma biex iġorru magħna. Ara qatt naħsbu li jekk ma nfiqux, li jekk is-salib ma jitneħħiex; dan ikun għax Alla ma semagħniex jew għax tlabna ħażin. Il-fejqan huwa don, imma n-nisrani jmur ’l hemm mill-fejqan fiżiku, imur ’l hemm mill-eliminazzjoni tas-salib. In-nisrani ma jfittix it-tbatija, imma meta tiġi fuqu jħaddanha bil-ferħ. Mhux faċli, tafux! Faċli tgħidha, jew tiktibha. Niftakarni ngħid darba lil waħda mara żagħżugħa li kienet qed tiġġieled il-mard: ‘Jalla meta tiġi fuqi, xi ħaġa bħal dik li qed tiġġieled int, ikolli imqar nofs l-ispirtu li għandek int.’ ‘Għandi fiduċja kbira u mingħajr kundizzjoni f’Alla,’ niftakarha tgħidli.

X’qawwa għandha t-talba ta’ Ġesù: “Ikun li trid int.” Kemm teħilsek! Kemm tilliberak! Kemm jiġrilna li aħna rridu biss li tgħaddi tagħna; irridu biss l-imħabbiet tagħna; irridu biss is-suċċess, imma kemm aħna msieken meta ninsew li ħajjitna mhix tagħna, hija biss mislufa lilna. Kemm niġġieldu kontra r-riħ, meta niġġieldu s-salib. Nafu, niġġieldu r-riħ huwa biss ħela ta’ enerġija u daqqiet fil-vojt.

Waħda mill-isbaħ grazzji li nistgħu nitolbu lill-Mulej hija dik li jagħmel minna xhieda, anke meta jżurna s-salib. Minn ħdan il-kurċifiss baqgħet ħierġa l-imħabba. Imsallab u jaħfer. Akkużat bil-qerq, imma minnu baqgħet ħierġa l-verità. Mifluġ taħt salib, imma minnu baqgħet ħierġa l-kompassjoni. Jaf li dak li kien qed jiġri ma kienx sewwa, u anqas Alla ma riedu, imma Alla għażel is-salib biex ikun risposta għall-ingratitudni tal-bnedmin. L-ingratitudni ssalvaha biss bl-imħabba; billi titlef ħajtek.

Iltqajt ma’ ħafna nies imġarrba, u minkejja li jibku, jibqgħu fil-paċi. Dawn huma dawk li jitkellmu jgħajtu dwar is-sens li hemm fit-tbatija. ‘Ħadd ma qalli li ġejt fid-dinja għal xi vaganza,’ qalli darba xi ħadd.

Iebes ħafna dal-kliem imma ejjew nemmnu tassew li fir-rieda ta’ Alla huwa s-sliem tagħna. Alla mhux ser jitkaża bina meta nonfħu, nibku, negħjew bis-salib fuq spallejna. Irid biss iweżinna. Le, ma jitkażax bina, anzi jrid ilaqqagħna ma’ nies li jgħaddu minn ħdejna, huma wkoll bis-salib fuq spallejhom u minkejja dan ikunu kapaċi jiftħu jdejhom u jħaddnuna. Hija grazzja li rridu nitolbu. Ġesù wegħidna li mhux ser jiċħadilna l-Ispirtu tiegħu jekk nitolbuhulu.

Erfa’ salibek u imxi warajh!

Tafu x’inhuma l-props, hux vera? Props huma dawk l-affarijiet li jkun hemm fuq il-palk biex joħolqu l-ambjent tax-xena. Ngħidu aħna jekk ix-xena ta’ reċta tirrikkjedi uffiċċju jintrama l-palk forma ta’ uffiċċju. Ċerti xeni huma faċli toħloqhom, għax huma simili għall-ħajja ta’ kuljum. Imma ngħidu aħna trid xena ta’ bosk, kif tagħmel? Żgur li mhux ser tmur taqta’ koċċ siġar u tpoġġihom fuq il-palk. Mhux sew u ma jiswiex. Ikollok taħdem xi ħaġa simili għal siġra. U jekk tkun trid toħloq ambjent li fih il-blat x’tagħmel? Normalment tuża l-ġablow, ittih forma ta’ blata u tiżbgħu b’kulur li jġibu qisu blat ta’ vera.

Pietru hekk kien. Kien blata tal-ġablow. Minn barra kien jidher qisu blata samma, minn ġewwa kien tal-ġablow. Itik l-impressjoni li jekk taħbat miegħu ser titkisser int, imma fil-verità jitkisser hu. Bosta drabi ma ġitux żewġ ma’ Ġesù! L-Imgħallem tah xi żewġ laqmijiet goffi: darba qallu xitan u darb’oħra qallu li kien bniedem ta’ fidi żgħira. Meta prova jiddefendih kisru, u meta prova jagħmilha tal-eroj u bi prużunzjoni kbira qal li hu kien lest imur il-ħabs miegħu, Ġesù ħabbarlu li kellu jiċħdu. Pietru huwa prużuntuż, fl-istess ħin sempliċi. Jixtieq juri li lil Ġesù jħobbu, imma kull darba jagħmel esperjenza tal-falliment tiegħu. Meta Ġesù jsaqsih għat-tielet darba jekk kienx iħobbu, Pietru jħoss għafsa ta’ qalb.

U Ġesù jibni l-knisja tiegħu fuq il-ġablow! Xi ġmiel dan Ġesù! Jibni mhux fuq il-qdusija tagħna, imma fuq dak li hu dgħajjef fina jibni fuq il-qdusija tiegħu. Għaddew is-snin, u ħafna drabi l-Knisja għadha tal-ġablow, madanakollu Alla biha għamel ħwejjeġ kbar. Dgħajfa, u kultant għajjiena imma drabi oħra qawwija, tħeġġeġ u tqabbad il-qlub. F’dawn is-sekli kien hemm drabi fejn kienet blata ta’ vera, drabi oħra dehret tal-ġablow, imma fejn l-aktar kienet dgħajfa l-iktar li ħarġet tilma bid-dija, għax hekk biss tifhem id-dgħufija tad-dgħajjef, meta tippreżenta ruħha dgħajfa u fraġli.

U Ġesù għadu l-istess. Għadu jibni fuq il-ġablow, biex juri li l-qawwa ġejja minnu u mhux minna, midinbin imsejkna. Biex juri l-qawwa tiegħu fl-aqwa tagħha sewwa sew fejn hemm id-dgħajjef u jsaħħaħ lil kull min hu nieqes mill-ħila biex ikun jista’ jixhed għalih.

Jien tal-ġablow. Forsi anke int tal-ġablow, mela nafu fejn hu postna… fil-Knisja! Rgħajja u poplu ħafna drabi nsibuna mimlija kontradizzjonijiet u fallimenti. Pietru bi żmien sar blata samma, blata li fuqha tista’ tibni, imma dan ħa ż-żmien. Biex issaħħaħ Pietru kellu jagħmel esperjenza tal-ħniena ta’ Ġesù. Sħabu l-evanġelisti qatt ma ħbew li l-mexxej tagħhom kellu bżonn jagħmel mixja ta’ maturità u tisfija tal-imħabba li kellu lejn Ġesù. Minkejja d-dewmien ta’ Pietru, Ġesù qatt ma qata’ qalbu minnu. Ċert li l-Mulej lanqas mhu ser jaqta’ qalbu mill-Knisja tiegħu. Anke inti li qed taqra taqtax qalbek mill-Knisja. Hija “qaddisa” mhux bl-opri tagħha imma għax min waqqafha huwa qaddis. Il-Knisja hija dik li tagħmel teżor mid-dgħufija tiegħek, u b’qalb ta’ omm tagħtik il-ħniena, għax hi wkoll kellha bżonn tiġi maħsula bid-demm ta’ Kristu. Taqtax qalbek, u ftakar li jekk Alla kapaċi jibqa’ jkun preżenti fil-Knisja tiegħu, minkejja l-fallimenti tagħha, kapaċi jibqa’ jgħammar fik bin-nuqqasijiet tiegħek. 

Ħaġa waħda hija meħtieġa biex nkomplu miexja: il-ħniena. 

Ġieli ġralkom li jkollkom ritratt u tkunu tridu ddaħħluh ġo frame? Ovvjament, iva! Ġieli ġralkom li tmorru tixtru frame u xħin taslu d-dar tindunaw li l-frame huwa kemxejn iżgħar mir-ritratt tal-familja? Ikollok żewġ għażliet: jew tbiddel il-frame jew taqta’ biċċa mir-ritratt biex dan jidħol tajjeb. Xħin tlesti l-operazzjoni delikata u ddawwar il-frame biex tara kif ġiet l-opra, tinduna li n-nannu ġie bla ras għax inzerta l-itwal wieħed!

Propju hekk jiġrilna ħafna drabi ma’ dawk in-nies li donnhom il-kapaċità li jġegħluk tistħi, anke jekk ta’ ġewwa! Forsi, mhux waħdi li jkollna mumenti f’ħajjitna li ċerti nies idejquna jew bl-atteġġjament arroganti tagħhom, jew għax aħna l-“puliti” nqisuhom baxxi, jew għax differenti minnha, jew għax esiġenti, jew għax f’għajnejna huma moralment ħżiena u nistgħu nkomplu nżidu mal-lista. Huwa normali li meta niltaqgħu ma’ nies li huma differenti minna nħossu ċerta distanza bejnhom u bejnna. Li mhux normali mhuwiex dak li nħossu, imma x’nagħmlu b’dak li nħossu. Li mhux normali li ntajrulhom rashom biex jidħlu fil-frame. 

Għad-dixxipli ta’ Ġesù kien normali li jiddejqu, li jħossuhom xi ftit jew wisq irritati b’mara tiġri warajhom; mara li ma tħaddanx l-istess twemmin tagħhom, f’art barranija, post kemxejn ostili għalihom u kkunsidrat pagan. Li ma kienx normali huwa li talbu lil Ġesù jeħles minnha. Għal mument Ġesù jidher li jtihom raġun. Imma bħal donnu Ġesù jrid jara sa fejn twassal il-perseveranza tagħha. Fl-aħħar il-Mulej, wara li donnu jaqtgħalha qalbha, jagħtiha dak li xtaqet, anzi jirrikonoxxi li kbira hija l-fidi tagħha.

Aħna wkoll, spiss jiġrilna li min hu differenti minna jbeżżagħna. Ma jkollniex il-kapaċità li naraw fih l-istess kwalitajiet li aħna nħaddnu. Nieqfu fuq id-differenzi! Id-dixxipli ta’ Ġesù ma rnexxilhomx jaraw il-kwalitajiet sbieħ li kellha din il-mara: il-fidi fl-Imgħallem, l-imħabba tagħha ta’ omm, il-perseveranza, id-diskrezzjoni kif twieġeb lil Ġesù, il-kuraġġ, id-determinazzjoni. Bejn id-dixxipli ta’ Ġesù u hi kien hemm ħafna affarijiet komuni, imma huma waqfu fuq id-differenzi.

Tajjeb li llum insaqsu: min huma n-nies li jbeżżgħuna u għaliex inħossuhom ta’ theddida għalina? Kapaċi naraw lil hemm mid-differenzi? Jista’ jkun li n-nies l-iktar differenti minna huma dawk li jgħixu magħna. Kif nġibu ruħna magħhom? Kemm kapaċi nidħlu fiż-żarbun tagħhom? Kemm kapaċi nosservaw il-kwalitajiet sbieħ li għandhom? Kemm kapaċi mmorru ’l hemm mill-ġeneralizzazzjonijiet stupidi li ħafna drabi nedhew fihom? Nafu li kliem bħal: “ħadd”, “kulħadd”, “dejjem”, “qatt” ma jeżistux?

Ħafna drabi naqgħu fit-tentazzjoni li rridu lil kulħadd jaħsibha bħalna, li rridu lil kulħadd joqgħod fil-frame li lestejnielu aħna, imma almenu f’din il-ħaġa ejjew naqtgħu qalbna. Inkella jiġri li nitkissru aħna b’xewqat irreali u nkissru lill-oħrajn għax ma jirnexxilhomx ikunu bħalna.

Ġesù jgħallimna li aħna rridu nkunu kapaċi li nimxu ma’ kulħadd fi triq. Ma nistgħux nistennew lill-oħrajn jaslu fejn wasalna aħna, imma rridu nibdew mill-bidu. Ġesù hekk għamel. Kien kapaċi jimxi ma’ kulħadd. L-unika problema li kellu kienet ma’ dawk li kienu jemmnu li ġa waslu. Il-paċenzja hija għodda mill-iktar siewja fl-Evanġelizzazzjoni. Ir-riġidità tkisser lil min hu riġidu, u lil min iseħħlu jagħmilha miegħu. Il-kapaċità hija iktar f’li ninbidel jien, biex ma’ min miexi miegħi jseħħlu jibda jħobb dak li nħobb jien u jagħraf il-valur tal-Aħbar it-Tajba ta’ Ġesù, il-Kristu.

Papa Franġisku, fid-diskors li għamel lill-parteċipanti tal-Kungress Internazzjonali tal-Katekisti, fis-27 ta’ Settembru 2013,  kien ċar ħafna dwar dan:

‘Alla hu kreattiv, mhux magħluq, u għalhekk li mhu qatt riġidu magħna. Alla mhux riġidu! Jilqagħna, jiġi jiltaqa’ magħna, jifhimna. Biex inkunu fidili, biex inkunu kreattivi, jeħtieġ inkunu kapaċi nibdlu. Inkunu nafu nibdlu. U għax għandi nibdel? Dan biex naddatta ruħi għaċ-ċirkustanzi li fihom irrid inħabbar il-Vanġelu. Biex nibqgħu ma’ Alla jeħtieġ inkunu nafu noħorġu. Ma nibżgħux noħorġu.’

Mela ħu paċenzja u ibdel il-frame. 

Mhux kelma faċli din tal-Mulej illum. Ġesù jmiss żewg kategoriji essenzjali fundamentali u għeżież, normalmet għal kull persuna: l-omm, il-missier u l-ulied. Mal-ewwel daqqa t’għajn, donnu li Ġesù qed jonqos milli jirrikonoxxi l-imħabbiet fundamentali fil-ħajja. Imma fil-Vanġelu nsibu frażi li hija ċ-ċavetta ta’ kif nistgħu b’xi mod inpoġġu fil-prattika dan il-Vanġelu: iżjed minni.

Jekk għal Ġesù li tpoġġi l-imħabbiet fundamentali fil-ħajja ’l fuq minnu hija xi ħaġa gravi. Ejjew nimmaġinaw ftit kemm hija iktar gravi li nħobbu iktar minnu realtajiet inqas importanti mill-istess ġenituri u wlied. U huwa dan li spiss nispiċċaw nagħmlu!

Huwa fatt li l-imħabba lejn il-ġenituri, jew l-ulied mhix xi forma ta’ mħabba romantika. Din l-imħabba titlob impenn sħiħ. Kemm nisimgħu ġenituri jitkellmu u jgħidu: ‘Meta jkunu żgħar uġigħ ir-ras, meta jikbru uġigħ il-qalb.’ L-istess tip ta’ mħabba teżisti bejn l-ulied u l-ġenituri meta dawn tal-aħħar jikbru. L-imħabba ta’ dan it-tip hija l-vera mħabba. Hija l-imħabba sakrifikali li ssir sagrifiċċju. Mhix l-imħabba romantika li tagħti u tirċievi. Mhix l-imħabba tas-sensi li ġġegħlek tħossok ħaj. Mhix l-imħabba li permezz tagħha tirċievi mill-ewwel u fil-ħin dak li tkun tajt. Normalment hija mħabba li titlob dedikazzjoni, sagrifiċċju, impenn, nuqqas ta’ apprezzament u sodisfazzjon. Hija mħabba li ġġegħlek tmut biex ħaddieħor jgħix.

Allura, kemm hu faċli li meta nkunu msejħa nħobbu b’dan il-mod, niddeċiedu li nieqfu, naqtgħu qalbna, u nibdlu l-oġġett tal-imħabba tagħna ma’ mħabbiet iktar gratifikanti. Nerġgħu nsiru tfal li għandna bżonn il-ħin kollu lil xi ħadd li jfissidna biex nħossuna tajba. Mhux faċli tħobb meta l-imħabba ssir salib. Allura arana nagħżlu l-eħfef.

Jekk dan jista’ jiġri ma’ wliedna jew ma’ ommna jew missierna, kemm iktar jista’ hekk jiġrilna mal-Mulej Ġesù. Il-ħajja mal-Imgħallem mhix xi tip ta’ mħabba li trendi mill-ewwel. Hija ħafna drabi mixja sa fuq il-kalvarju. Biex timxi wara Ġesù trid titħarreġ fil-fedeltà, frott ta’ ħafna waqgħat u qtigħ il-qalb. Allura faċli li nagħżlu ħafna affarijiet oħra li jidhru iktar gratifikanti minn Alla, li għalina jidher wisq kajman.

Allura arana nħobbu iktar il-prestiġju milli lilu; il-flus; il-popolarità, l-attenzjoni. Imma dawn kollha huma affarijiet li jagħtu, iva, sodisfazzjon imma ma jħallux frott. Jagħtu pjaċir imma mhux il-paċi tal-qalb. Iqisuna abbli moderni, imma mhux profondi. Jagħtuna sens ta’ libertà imma hija biss libertà tal-mument li f’qasir żmien tagħmilna iktar imjassra minn qatt qabel. Il-ħelsien ġenwin ma jiġix mill-fatt li nista’ nagħmel li rrid, imma mill-qawwa li nagħżel dak li hu tajjeb u ma nħallix il-ħażin jirbaħni. 

Ġesù huwa ċar magħna, u huwa ċar għax ma jridx li niddeludu ruħna. Huwa ċar magħna u ma joqgħodx idur mal-lewża. Sabiex tkun dixxiplu tiegħu trid terfa’ s-salib, li ovvjament ma jieħu qatt il-forma tal-aħħar moda jew l-aħħar xejra moderna ta’ ħsieb. Biex tkun dixxiplu tiegħu trid tħobb kull ħaġa oħra li mhix Hu, inqas minnu.

Mhux faċli ssabbar lil xi ħadd li jkun applika għal post tax-xogħol u ma jkunx ġie aċċettat. Bħal donnu kull min japplika, sakemm joħroġ ir-riżultat jekk ġiex aċċettat jew le, ikollu qalbu mimlija tama li dak il-post huwa tiegħu. Ir-riżultat jekk ikun wieħed negattiv, spiss iġiegħlek tisħet is-siegħa u l-mument li ħadt xi jumejn tipprepara s-CV, li qgħadt tixtri xi ħwejjeġ tajba biex tagħmel impatt fuq min intervistak. Tiddejjaq ukoll li qgħadt timtela bit-tama biex imbagħad bqajt diżappuntat. Faċli wkoll li dawn l-avvenimenti kapaċi jnisslu fil-persuna nuqqas ta’ stima lejha nfisha, għax ġaladarba ma ntagħżilx għall-post, sinjal li kien hemm xi ħadd li kien aħjar minnu. Insomma, normalment jgħaddu ftit ġranet, u dawn il-ħsibijiet kollha jgħaddu.

Dejjem nistagħġeb bil-mod kif Ġesù sejjaħ lid-dixxipli tiegħu u lil min eventwalment għażel. Bħal donnu l-Mulej ra l-bżonn tan-nies li jkollom ragħaj għax kienu mitluqa u mdejqa u ddeċieda li jagħżel tnax li ser ikunu rgħajja tal-poplu, kienu kif kienu. Nafu li Ġesù talab qabel għażilhom. Nafu li żgur mhux forsi kien kapaċi jagħmel dixxerniment tajjeb, madanakollu r-rgħajja li għażel ma kellhomx xi kwalitajiet li jispikkaw la fi xjenza u lanqas fil-qdusija. Fi ħdan l-ewwel komunità kien hemm isaltnu kwalitajiet li mhux ta’ min isejħilhom ‘appostoliċi’ kif ġieb u laħaq. Kollha kienu jfittxu min kien l-ikbar fosthom, min kien moħħu fil-flus, min kien jigdeb, min irid jibgħat in-nar fuq il-belt tas-Samarija li n-nies tagħha m’ aċċettawx lil Ġesù. Uħud ma emmnux u kollha jaħarbu. Ma ninsewx ukoll li l-ewwel komunità, dik imwaqqfa minn Ġesù nnifsu spiċċat b’żewġ traġedji: l-mewt tal-imgħallem u d-diżgrazzja ta’ Ġuda. 

Minkejja dan kollu Ġesù jafdahom bil-Vanġelu; jafdahom b’missjoni. Kien jaf li l-missjoni nfisha kienet ser tgħallimhom affarijiet ġodda. Ġesù hekk jagħmel magħna. Jibgħatna anke jekk jaf li qatt ma nistgħu nkunu kwalifikati daqskemm wieħed jixtieq.

Il-Mulej jibgħathom biex ixandru l-aħbar it-tajba. Hawn tajjeb insaqsi kemm jien qed inkun xandar ta’ aħbar sabiħa. Fija nġorr dak il-qtigħ il-qalb li jagħmilha diffiċli li nxandar aħbar ta’ ħelsien? F’ħajti qed nagħmel esperjenza ta’ ħelsien hekk li nkun kapaċi nkun ta’ spalla għal min ħelsien ma jafx x’inhu? Il-preżenza tiegħi, hija preżenza ta’ fejqan, jew kapaċi, bl-egoiżmu tiegħi mmarrad l-ambjenti li fihom ngħammar? Qed nkun strument li ‘jqajjem il-mejtin’ jew tant drajt fil-mewt tiegħi, li kapaċi noqtol l-entużjażmu li l-Ispirtu jiżra’ fi qlub ħuti? Kapaċi nieqaf lill-ħażin? Ċħadt lilu u l-għemil qarrieqi tiegħu, jew għadni ngħix sieq ’l hemm u sieq ’l hawn? Insibni ħabib t’Alla fejn jaqbilli, u ħabib tal-għadu fejn le? 

Il-Mulej jistedinna wkoll infejqu l-lebbrużi. Illum il-lebbrużi huma dawk li jien b’xi mod jew ieħor niddejjaq u nitqażżeż nagħmilha magħhom. Ħafna drabi, huwa jien li nfiq meta nagħmilha ma’ min insibni diffiċli nġerraħ għax inkun qed immur kontra l-egoiżmu tiegħi. Meta San Franġisk t’Assisi ltaqa’ mal-lebbruż, dan tal-aħħar ma fieqx imma fieq San Franġisk mill-egoiżmu tiegħu u induna li kollox b’xejn kien ingħata lilu, u għalhekk hu wkoll seta’ jingħata mingħajr riżervi. 

Jien nistqarr li għadni ma wasaltx għal dan kollu li semmejna hawn fuq, u nassumi li lanqas intom. Madanakollu ma naqtax qalbi la minni nnifsi u lanqas mill-Knisja li tagħha nagħmel parti. Wara kollox ma nippretendix li d-dgħufija tiegħi jifhimha xi ħadd ħlief min hu dgħajjef bħali u Alla l-imbierek. Int ukoll taqtax qalbek. Il-Mulej jista’ jużak ukoll. Serraħ rasek li hu ser jibqa’ jaħdem fik u jseħħlek int ukoll, minkejja d-dgħufija tiegħek, u tal-Knisja li tagħmel parti minnha, twettaq ħwejjeġ kbar. 

Darba kont għall-quddiesa ta’ saċerdot li kien għalaq 25 sena jqaddes. Niftakar li l-knisja kienet mimlija nies u abbli l-patri beda jinkwieta xi ftit li fir-riċeviment li kellu jsegwi wara, l-ikel ma kienx ser iservi. Għalhekk il-patri simpatiku fl-aħħar tal-quddiesa qal: ‘Kellna deċiżjoni x’nagħmlu: jew ftit jieklu ħafna jew inkella kulħadd jiekol ftit, imma kulħadd jiekol. Għażilna t-tieni waħda.’ Ma nafx għaliex in-nies qabdu jċapċpu! Il-party kien sabiħ. L-ikel serva. U n-nies abbli ma ħarġux jgħidu: ‘Ajma kemm kilna,’ imma żgur li qalu: ‘Kemm ħadna gost.’

Ġesù fil-Vanġelu tal-lum jidher li wkoll għandu problema bl-ikel u hekk kif l-appostli jmorru jikkonsultaw l-Imgħallem fuq il-fatt li kien sar il-ħin u li n-nies bdiet tgergrilhom żaqqhom, hu mingħajr ma jaħsibha darbtejn iwieġeb biex ikunu huma li jagħtuhom x’jieklu. Xi studjużi tal-Bibbja jgħidu li traduzzjoni iktar eżatta għandha tkun: “Agħtuhom lilkom infuskom x’jieklu.” U propju dan huwa l-veru sens tal-festa li qed niċċelebraw illum – is-solennità tal-Ġisem u d-Demm tal-Mulej.

Jekk il-ġimgħa l-oħra rajna li l-misteru tant sublimi tat-Trinità Qaddisa għandu konklużjonijiet tant prattiċi għal ħajjitna, hekk ukoll il-misteru li qed niċċelebraw illum tal-Ewkaristija Mqaddsa, għandu għajxien prattiku. Allaħares nikkuntentaw bil-fatt li l-misteri tal-fidi huma biss ħwejjeġ tqal li aħna nistgħu naduraw mingħajr ma nifhmu, jew inkella nirriduċuhom biss għal riti sbieħ imma li ma jbiddlux il-ħajja. Il-misteri tal-fidi, jekk ngħixhom fil-konkretezza tagħhom isiru għalina stil ta’ ħajja, u waqt li ngħixuhom, nibdew nifhmuhom, u mhux hekk biss, anzi naraw il-frott tal-għajxien tagħhom.

Il-kliem ta’ Ġesù li kuljum, għall-sekli sħaħ u llum, jiġi rrepetut mijiet u eluf ta’ drabi jgħid hekk: “Ħudu u kulu għax dan huwa ġismi. Ħudu u ixorbu għax dan huwa demmi.” Forsi Ġesù ma tax ġismu fuq salib biex aħna ngħixu? Forsi ma kienx ġa qabel ma spiċċa salib sar kollox għal kulħadd? Forsi ħinu mhux kollu għan-nies kien? Forsi ma kellux kelma għal kulħadd? Ħajtu forsi ma kinetx għotja totali sal-aħħar mingħajr ebda kundizzjoni? Ħajtu kienet dan kollu! L-aħħar qatra ta’ demmek tajthielna jmur jgħid il-poeta. 

Illum hija l-festa tal-Ewkaristija. Hija l-festa tal-Ġisem u d-Demm tal-Mulej, imma hija wkoll il-festa tagħna. Aħna wkoll, Ġesù illum fil-mument tal-konsagrazzjoni sagramentali nitilgħu bis-saqajn tal-fidi fuq il-Golgota u nipparteċipaw fl-għotja totali ta’ Ġesù lill-Missier fuq is-salib, u nassistu għas-salvazzjoni tal-umanità kollha. Il-ħobż u l-inbid f’dak il-mument jinbidlu fil-ġisem u d-demm tal-Mulej li aħna nitmantu bih, ħalli hekk kif ninżlu minn fuq il-Golgota ta’ Ġesù, nibdew tilgħin il-ħafna golgoti u niltaqgħu mal-ħafna kurċifissi li trid tkun għajnejk magħluqa biex ma tarahomx fid-dinja u fis-soċjetà tagħna.

Illum il-Mulej qed jistiednek tagħti ħajtek. Issir Ewkaristija. Tagħti ġismek biex ħaddieħor jieklu, u demmek biex jixorbuh. (Meta Ġesù tkellem fuq dan ma fehmuhx, iġifieri ma niskantax jekk anke aħna nsibu xi diffikultà biex nifhmu). Ġesù qed jistedinna biex ħajjitna ssir Ewkaristija, offerta, għotja… għaliex? Biex kulħadd jiekol u jixba’ kif ġralhom in-nies tal-Vanġelu tal-lum.

Immaġinaw dinja fejn kulħadd isir bħal Ġesù. Kulħadd jingħata bla kundizzjoni fl-imħabba! Xi ġmiel! Forsi qed nesaġera, hux veru? Jew qed nippretendi żżejjed! Vera, id-dinja kollha forsi ħafna, imma int li qed taqra tista’ tibda tingħata b’iktar imħabba. Issir dik l-Ewkaristija li tirċievi. Tara kif id-dinja ssir ftit isbaħ, anzi ħafna.

Tibda tinduna li ma teżistix biss l-ekonomija imma wkoll il-providenza. Tibda tinduna li ma jeżistix biss il-gwadann personali imma wkoll it-tqassim tal-ġid. Tibda tinduna li mhux biżżejjed tmur il-quddies, imma dik il-mejda mqaddsa trid isservi biex tagħmel mid-dinja tempju, u l-artal tal-ġebel isir l-artal tat-triq li fuqu int tagħti ħajtek u tingħata b’vittma biex ħaddieħor jgħix. Dan mhux ħolm. Din mhix ideoloġija u lanqas utopija. Din hija t-triq għall-ferħ, fejn ħadd ma jkun nieqes.