Posts in category: Spiritwali

Kellha l-għatx. Marret biex tixrob imma spiċċat inħaslet. U ovvjament biex tinħasel kellha bżonn tinża’. Iva, neżgħet il-maskri kollha li ma kinux iħalluha tagħraf hi min hi. Għall-ewwel għamlet reżistenza. Ma riditx turi hi min hi. Min jaf, forsi beżgħet li tiġi ġġudikata, u allura quddiemu pruvat tinħeba. Kienet imdorrija tinħeba, u ma neskludux il-fatt li kienet tmur timla l-ilma f’nofsinhar biex ħadd ma jaraha, biex ħadd ma joqgħod izekzek fuqha u ħadd ma jiġġudikaha. Inzerta li hu wkoll kellu l-għatx. Kien nofshinar, u kien għajjien mill-mixi. Tiftakar, anke meta sallbuh kien l-istess ħin u anke hemm kellu l-għatx. Kellu l-għatx li jsalva, li jfejjaq, li jaħsel.

Malli jipprova jlaqqagħha mal-verità hi tipprova taħrablu u ġġib elf argument biex ma tħallihx jiltaqa’ magħha u jlaqqagħha mal-verità tagħha nfisha. L-ewwel iġġiblu argumenti kulturali, diviżjonijiet ta’ poplu, imma ma tasalx. Il-Mulej deċiż. Imbagħad tipprova targumenta b’mod teoloġiku. Issaqsih liema kien l-aħjar post fejn wieħed seta’ jadura lil Alla. Imma hu mhux l-interess tiegħu li joqgħod jargumenta fuq ħwejjeġ ’il barra minnha u għalhekk iwieġeb: “Fl-Ispirtu u l-Verità.” (Ġw 4, 23) Dik il-verità li minnha hi kienet qed tgħaddi ħajjitha taħrab. Ġesù, b’mistoqsijiet diretti u f’waqthom iwassalha tagħraf is-sewwa. Iwassalha tinduna li hi kienet tqatta’ ħajjitha tfittex l-imħabba u ma kienx qed jirnexxilha ssibha. 

Għalhekk jinsisti biex hi tmur issejjaħ lil żewġha, u hi għal darb’oħra tipprova ddur mal-lewża u twieġeb li ma kellhiex raġel. “Sewwa għedt, m’għandix żewġi. Int iżżewwiġt erba’ darbiet u dak li għandek mhuwiex tiegħek.” (Ġw 4, 18) Daqshekk ħabi! Tagħraf li ma’ dan m’hemmx ċajt. Dan bis-serjetà, tant li tasal tistqarr li kien profeta. U oħroġ il-għaġeb il-profeta ma jgħajjatx magħha, ma jċanfarhiex, ma jġegħelhiex tistħi. Fl-aħħar sabet lil xi ħadd li qalilha kulma għamlet mingħajr ma umiljaha. 

U ssir appostlu. Titlaq tiġri tħabbar u tgħid li ltaqgħet miegħu. Għaliha issa ma jibqax profeta, imma jsir il-Messija, dak li ħelisha.

U int? Għadek tibża’ tkun fil-verità? Għadek tibża’ tiltaqa’ miegħu għax taħseb li ser iġiegħlek tistħi? Agħmel int ukoll bħalha, bħall-mara Samaritana. Skopri lilek innifsek kif int, midneb, nieqes mill-verità sħiħa dwarek innifsek. Ħallih jurik il-verità. Ħallih iħobbok. Ħallih jeħilsek, Ħallih ifejqek. Ħallih inaddfek. Ġesù miegħek mhux ser jimxi skont dak li ħaqqek imma skont dak li għandek bżonn. In-nies bosta drabi ser jargumentaw fuqek skont dak li ħaqqek. Hekk drajna ngħidu li l-ġustizzja hi li kulħadd jieħu skont ma ħaqqu, u ngħiduha kif inhi, mhix idea ħażina. Imma Alla jmur lil hemm minnha. Jisboqha. Alla jimxi magħna skont dak li l-iktar għandna bżonn: il-ħniena. 

B’hekk Alla jippurifikana. Jagħtina ħarsa safja fuqna nfusna għax jgħallimna nħarsu lejna nfusna kif jarana Hu. Nitgħallmu nħarsu lejn il-ġewwieni tagħna b’ħarsa ta’ ħniena.

“Mulej, kemm hu sew li aħna hawn!” (Mt 17, 4) Kemm ilek ma tgħidha din il-frażi? Kemm ilek ma tgħid li fejn qiegħed tinsab tajjeb? Spiss jiġri f’ħajjitna li tant inkunu mtaqqlin b’dak li nkunu għaddejjin minnu li nsibuha diffiċli nistqarru li fil-ħajja baqa’ xi ħaġa sabiħa; xi ħaġa li għalija jiswa li tgħix u tmut.

Illum Ġesù qed jistedinna nikkontemplaw is-sbuħija tiegħu b’moħħna fis-salib. Innutaw naqra li l-ħbieb ta’ Ġesù jgħidu li huma ferħanin li jinsabu hemm, waqt li hu, ma’ Mosè u Elija kien qed jitkellem fuq “it-tmiem ta’ ħajtu li kellu jseħħ f’Ġerusalemm.” (Lq 9, 31) U aħna li ġejna wara, nafu kif kellu jkun it-tmiem ta’ ħajtu. Sbuħija u ferħ, salib u tbatija jitħawdu f’xulxin.

U x’inhi l-ħajja tan-nisrani jekk mhux din it-taħwida kollha, bejn salib u ferħ, sbuħija u niket? Kemm jien kapaċi ninduna li fil-ħajja mhux kollox imur żmerċ? Kemm jiġrili li f’mumenti diffiċli ma nibqa’ nara xejn? Kollox isir dlam u nibda nemmen li dak id-dlam ser jibqa’ għal dejjem. Anke jien, l-istess bħall-appostli nibża’ xħin nidħol fis-sħaba imma propju minn dik is-sħaba joħroġ il-leħen li jgħidli: “Dan hu Ibni l-għażiż, isimgħu lilu.” (Mk 9, 7)

Fil-mument li bħal donnu kollox ikun ġej ħażin, Alla jgħidli li huwa miegħi, li jaf minn xiex inkun għaddej. Forsi l-problemi ma jissolvewx, imma nibda narahom b’mod differenti. Għalija minflok kundanna jsiru mezz ta’ salvazzjoni. Nibda ftit ftit nifhem li Alla jaħdem kollox għall-ġid ta’ dawk li jħobbuh. Nibda nkun kapaċi ngħid, ‘Iva, kemm hu sew li qed hawn, minkejja li l-ħajja tiegħi ta’ ġenitur donnha falliet, l-istess ir-relazzjonijiet tiegħi, l-istess ix-xogħol pastorali tiegħi.’

Id-dixxipli ta’ Ġesù kkontemplawh fil-glorja, biex imbagħad ikunu kapaċi jikkontemplawh fuq is-salib. Ftit ta’ żmien wara, mhux iktar fuq il-muntanja Tabor, imma fuq l-għolja tal-Golgota, kienu mistiedna jiftakru f’dik il-glorja li kienet ġiet murija lilhom ftit qabel. Mhux kollha rnexxielhom, għax it-tbatija għandha ħabta tnessina s-sbuħija li nkunu kkontemplajna qabel tfaqqa’ s-sajjetta tal-uġigħ, tal-mard, tad-delużjoni. Imma l-istedina tibqa’ dejjem hemm, u magħha wkoll il-grazzja li tqawwi l-qalb għajjiena. 

Fil-persuna ta’ Ġesù msallab, l-appostli kienu msejħa jiftakru f’Ġesù li kienu ħarsu lejh fuq il-muntanja. Jien u int ukoll mistiedna naraw lill-Imgħallem tagħna f’min l-iktar donnu li ma jidhirx. Is-sbuħija ta’ Alla ma kinetx evidenti fuq is-salib, imma min kellu għajnejh miftuħa seta’ jilmaħ ħjiel tagħha; Alla mkisser, micħud u maqtul, imma li minnu tibqa’ ħierġa l-imħabba. Kemm aħna kapaċi naraw is-sbuħija tal-fqir, ta’ min idejjaqna, ta’ min mhux tal-klassi tagħna, ta’ min il-problemi emozzjonali tiegħu jgħejjuna u jaqtgħulna nifisna? Jirnexxili nara hemm ukoll xi forma ta’ sbuħija? 

Kif se jirnexxili naraha s-sbuħija fejn donnha ma tkunx hemm? Billi nisma’ lilu. Nisimgħu jgħidli li jien għażiż għalih, kif inhu għażiż għalih Ibnu. Jien tiegħu anke jekk ma jistħoqqlix. 

Mhux biss l-appostli kellhom bżonn jaraw lil Ġesù biex fil-mument tal-prova jagħmlu kuraġġ, imma anke l-Mulej kellu bżonn jisma’ mingħand il-Missier li hu kien għażiż, li kien maħbub, li kien l-għaxqa. Kienu dawn l-affermazzjonijiet tal-Missier li wasslu lil Ġesù sa fuq is-salib b’qalb qawwija. 

Jekk ma jirnexxilniex naraw is-sbuħija, ejjew almenu nisimgħu lill-Mulej jgħidilna, ‘Int maħbub’, ‘Int maħbuba’ u nemmnuha f’qalbna. 

Iebes dan il-kliem. Min jista’ jifhmu? Mulej, agħtina d-dehen.

Mhux żmien faċli! Forsi l-ewwel impressjoni li jkollna tar-Randan mhix  xi waħda ferrieħa. Nafu li l-Knisja tistedinna nibdew it-triq lejn Ġerusalemm, triq li ser twassalna nimmeditaw lil Ġesù waħdu, imbeżża’, miċħud, tradut, arrestat, ikkundannat, suġġett ta’ vjolenza l-aktar mistkerrha, imdendel ma’ salib.

Imbagħad xi tgħiduli għas-sawm? Għiduli ftit, min minna jkollu aptit isum, jekk mhux min irid inaqqas xi żewġ kilos li jkun tella’ matul is-sena? Żgur, almenu jien, ma jkollix l-istess entużjażmu għar-Randan, kif ikolli għall-Avvent. Din id-darba mhux qed infakkru u ngħixu mill-ġdid l-istennija tat-twelid tat-tarbija ta’ Betlem. Minflok il-panettone u l-Baci niġu mistiedna niċċaħħdu mill-iktar affarijiet li nħobbu! Povru, min bħali, li l-ħut ma tantx jinżillu! Imbagħad min illum jieħu pjaċir jiftakar li jrid imut? Lil min togħġob il-frażi: ‘Trab kont u trab terġa’ ssir’?

Dawn l-affarijiet kollha forsi jġegħluna nħossuna inqas ħabrieka biex nibdew din il-mixja ta’ konverżjoni u penitenza. Però, ir-Randan mhux ser jieqaf biss maċ-ċaħdiet u lanqas mhu ser iħallina weħidna quddiem is-salib. Ser iwassalna, iva, għall-kontemplazzjoni tal-kurċifiss imma ser jurina l-qabar vojt, ser iwassalna nikkontemplaw il-ferħ tal-Għid imxerred ma’ kullimkien fid-dinja.

Ir-Randan huwa proprju dak iż-żmien li jgħinna ninħelsu minn dak kollu li ma jħalliniex ngħixu l-ferħ ta’ dawn il-festi. Matul dawn l-erbgħin jum, bil-mod il-mod ser ninħelsu minn dak kollu li ma jagħmilniex kapaċi nifirħu. Kapaċi jifraħ min hu meħlus; min, bil-qawwa ta’ Ġesù Kristu, ta l-aħħar daqqa lill-mewt u lil dak kollu li jorbtu magħha. Ħafna drabi naħsbu li aħna nkunu nies ħielsa meta jkollna kollox: saqaf fuq rasna, żaqq mimlija, saħħa, fama tajba u dak kollu li f’ħajjitna jagħmilna fi żgur.

Imma dan mhux minnu u l-ħajja stess tagħtina l-provi. Kemm-il darba spiċċajna lsiera ta’ dak kollu li għadna. Iva, hekk hu! Kemm-il darba stinkajna biex nakkwistaw xi ħaġa, imma propju kienet dik il-ħaġa li għallitna, neħħitilna l-ferħ, għax spiċċajna lsiera tagħha. Kemm-il darba ridna npaxxu lilna nfusna b’kull xorta ta’ pjaċir u sodisfazzjon biex imbagħad indunajna li dħalna f’xi vizzju li sallabna.

Illum Ġesù jrid jurina li mhux il-ħobż lanqas l-affarijiet li bihom nimtlew sax-xebgħa, wisq anqas il-fama mhuma ser jagħmluna nies ħielsa. Ġesù llum jitfagħna fid-deżert biex idawlilna moħħna u qalbna u jurina liema huma dawk il-ħwejjeġ li flok ħelsuna, rabtulna mażżra m’għonqna. Ftit ftit jixtieq jeħlisna, biex ħfief u ferħana, naslu quddiem il-qabar vojt!

Il-mixja t-tajba!

Darba mort l-isptar għal xi appuntament, u ltqajt ma’ raġel li qalli: ‘Int qassis?’ Jien, anke jekk ma kelli xejn x’juri li jien saċerdot, weġibtu: ‘Iva, patri Franġiskan.’ U dan mingħajr ma qagħad jaħsibha darbtejn qalli: ‘Fr, trid ngħidlek liema biċċa mill-Vanġelu l-iktar li togħġobni?’ Għedtlu: ‘Mela!’ Qalli meta Ġesù jgħid biex nitolbu għal dawk li jippersegwitawna!’ Illami, għedt, iltqajt ma’ xi riinkarnazzjoni ta’ San Stiefnu! Qalli: ‘Għalija vera faċli nitlob għalihom.’ Għedtlu: ‘Kif?’ Qalli: ‘Nitlob ’l Alla joqtolhom.’ Ma nafx kellix nibki jew nidħak, imma naħseb li dak il-ħin dħakt. 

Drabi oħra, f’kuntesti iktar serji smajt min jgħid: ‘Imma kif nista’ naħfer?’ Meta xi ħadd jiġi quddiemi b’mistoqsija bħal din, donni ma nkunx naf x’ser inwieġeb, iktar u iktar jekk inkun naf x’kienet l-offiża li l-persuna tkun qed iġġorr fil-qalb tagħha. Kull meta xi ħadd staqsieni din id-domanda f’moħħi dejjem ngħid: ‘Itlob, Drin, qabel tpaċpaċ għax kieku kont int ma tafx kemm kont ser issibha faċli taħfer.’ L-imħabba lejn l-għedewwa mhi faċli xejn u tirrikjedi proċess ta’ fejqan. 

Madanakollu Ġesù jistedinna naħfru. Ġesù għandu x-xewqa jagħmilna iktar umani. Huwa jaf li aħna għandna dinjità ta’ persuni umani, imma jaf ukoll li l-bniedem biss kien kapaċi joħloq l-armi, kien hu li vvinta l-gwerra, kien il-bniedem li joħloqha biex ibigħ iktar armi u jagħmel il-qligħ. Ġesù jaf li l-qalb tal-bniedem hija vjolenti. Alla ma kitebx il-ħames kmandament għalxejn! 

Allura l-Mulej Ġesù, ġaladarba jridna iktar umani, jipprova jeħlisna mill-istint vjolenti tagħna u jsejħilna għall-perfezzjoni tal-imħabba. B’mod naturali jekk xi ħadd itik daqqa ta’ ħarta, int ittih daqqa ta’ ponn, jew jekk ma tkunx tiflaħ, ittih daqqa ta’ lsien! Naħseb ftehimna. Xi ħadd li jdejqek taħarbu u mhux timxi miegħu żewġ mili. Min irid itellgħek il-qorti, ma tmurx teħodlu b’idu, imma tmur tfittex tiġri ssib avukat. Imbagħad arak dieħel u ħiereġ il-Belt xahar wara xahar, imma dak li hu tiegħek, tiegħek! 

Ġesù bħal donnu ma jemminx b’reazzjonijiet naturali, awtomatiċi. Dawk kapaċi jgħalluk. Meta l-istint tħallih jiġri bik, nafu sa fejn kapaċi jwassal. Ġesù jeħodna fit-triq tal-perfezzjoni, li hija itwal, iktar għat-telgħa imma tħallsek bil-paċi li tħalli fik. 

L-Imgħallem ma jridx li aħna nqattgħu ħajjitna nippruvaw nivvendikaw ruħna minn xi ħadd. Ma jridniex imwaħħla fl-offiżi li rċevejna. Jista’ jkun li fil-passat ġraw affarijiet li għamlu minni vittma, imma issa llum nista’ niddeċidi li nfiq. Mhux neċessarjament li nfiq billi nara ’l ħija msallab kif sallab lili. Jista’ jkun li nsallbu talli għamilli imma xorta ma nistrieħx għax inkun għadni mwaħħal fl-offiża u għalhekk nibqa’ vittma. 

Il-mibegħda ma tagħmillix ġid, u kważi kważi meta nimtela rabja għal xi ħadd u nqatta’ ħajti niġri wara l-aggressur biex impattihielu, inkun għadni qed nittrattah ta’ aggressur. Inkun qed inpaxxih, għax hu ried jagħmilli l-ħsara u jien, fir-rabja tiegħi nkun għadni mwaħħal fiha. 

Il-Mulej Ġesù ma jridniex imwaħħlin. Iridna li bniedem ħażin ma niqfulux. Jekk niqfulu nkunu qed nilagħbu l-istess karti ttal-bniedem ħażin. Jekk le, inkun qed nurih li hemm triq iktar intelliġenti kif nittrattaw mal-offiżi. Inkun qed nagħmel li l-affarijiet ma jissolvewx kif prova jsolvihom hu. Fuq kollox inkun qed infejjaq lili nnifsi, u lilu.

M’hemmx għalfejn ngħidu li l-maħfra huwa proċess ta’ fejqan. Meta nibda naħfer nibda nfiq u meta naħfer nkun imfejjaq. Żgur li mhix mixja li mistiedna nagħmlu weħidna imma bis-sapport ta’ nies li għamlu l-Vanġelu l-għamla tal-ħajja tagħhom, u biss bi grazzja tiegħu. 

Ċerti elementi fir-rakkont li għandna kemm smajna jistgħu b’xi mod inisslulna tbissima. Almenu hemm żewġ fatti żgħar li jiddeskrivu lil missirijietna. Fatt ħelu huwa dak li l-Maltin ta’ dak iż-żmien biddlu l-idea tagħhom fuq Pawlu f’nifs wieħed. Gidmitu l-lifgħa u mill-ewwel, mingħajr l-iċken dubju jew perplessità ġġudikawh bħala qattiel. U donnu r-raġunament tagħhom kien jagħmel sens: “Dar-raġel żgur li qattiel, għax għad li ħelisha mill-baħar, il-ġustizzja ma ħallitux jgħix!” (At 28, 4) Imbierek dak l-ilsien! Jiġri li Pawlu ma jmutx, u Luqa (bi tbissima fuq fommu waqt li jikteb) jgħidilna: “Wara li raw li ma ġralu xejn, biddlu l-ħsieb u bdew jgħidu li kien xi alla.” (At 28, 6) Minn estrem għall-ieħor, minn “qattiel” għal “xi alla”.

Ħaġa oħra li tista’ tnisslilna tbissima huwa l-fatt li San Luqa lilna bil-Grieg, il-lingwa li biha kiteb, isejħilna Barbaroj (Barbari). Jekk tmorru taqraw din is-silta bit-Taljan issibu l-kelma “indigeni”. Insomma ż-żewġ kelmiet, għal min hu daqsxejn fonqla, kapaċi jidhru xi ftit offensivi. Imma x’ried jgħid Luqa meta sejħilna Barbari? Kulma ried jgħid li n-nies ta’ fuq il-gżira la kienu jitkellmu Latin u lanqas Grieg. Ma kinux jitkellmu bil-lingwi kkulturati ta’ dak iż-żmien.

Forsi tgħidu allura kif Pawlu prietka l-Vanġelu fuq il-ġżejjer tagħna? Skont il-Bibbja Pawlu lanqas biss lissen kelma waħda. Pawlu li dejjem jipprietka, li ġera d-dinja kollha jxandar Ismu, f’Malta ma nsibu miktub li qal xejn. Allura kif ħabbru l-Vanġelu? Jekk inkomplu naqraw ir-rakkont insibu miktub hekk: “Missier Publiju inzerta mixħut, marid bid-deni u d-diżinterija. Pawlu daħal ħdejh, għamel talba, qiegħed idejh fuqu u fejqu. “Wara dan imbagħad bdew ukoll jersqu għandu l-morda kollha tal-gżira, u hu fejjaqhom.” (At 28, 8-9)

Pawlu jxandar il-Vanġelu billi jidħol ħdejn missier Publiju, jitlob u jfejjaq. Dan jurina li l-Vanġelu ma nxandruhx bil-kliem biss, imma anke bl-għemil, u l-għemil li jissieħeb max-xandir tal-Vanġelu huwa l-fejqan. Anke fil-Vanġelu tal-lum għadna kemm smajna li Ġesù jibgħat lill-Appostli jxandru l-Bxara t-tajba lill-ħolqien kollu u jgħidilna li wieħed mill-mirakli li jsieħbu ’l dawk li jemmnu huwa propju li jqiegħdu jdejhom fuq il-morda u dawn ifiqu.

Tafu intom li Ġesù minn kull fejn għadda, fejjaq u għamel il-ġid. Min iltaqa’ ma’ Ġesù, fetaħ qalbu. Xi wħud fiequ fiżikament, u oħrajn fiequ fl-imħabbiet tagħhom. L-adultera fieqet fil-mod li bih kienet tħobb. “Ħadd ma kkundannak mara, anqas jien. Mur tidnibx iktar.” Il-mara minn Samarija wkoll fieqet fl-affetti tagħha. Żakkew, dipendenti fuq il-flus, jasal jagħti lura kulma seraq. Pietru wara ħafna, tgħallem jafda fih.

U dan nawguraw li jiġri lil kull wieħed u waħda minna. Nibda minni nnifsi. Fid-dawl ta’ Ġesù nindunaw li aħna għandna bżonn ta’ fejqan. Faċli nindunaw li għandna bżonn ta’ fejqan fiżiku minħabba l-iskumditajiet li l-mard fiżiku jġib miegħu. Imma hemm bosta mard ieħor li għalkemm iweġġagħna, nemmnu li xorta nistgħu nibqgħu għaddejjin. Nemmnu li wara kollox, la mxejna s’issa bit-tali kumplikazzjoni, jew uġigħ il-qalb nistgħu nkomplu għaddejjin imma ma nindunawx li flok nimxu nkunu qed interrqu. Flok ngħixu nkunu qed neżistu. Ħafna drabi hemm bżonn nindunaw li rridu nfiqu fl-imħabbiet tagħna. Kemm drabi nħobbu imma b’mod kundizzjonat: ‘Inħobbok jekk…’ ‘Inħobbok però…’ ‘Inħobbok imma…’ Kemm ma nindunawx li bosta drabi l-bżonnijiet tagħna jagħmuna fuq dawk li huma l-bżonnijiet tal-oħrajn, u flok infejqu immarrdu lil dawk li jkunu madwarna.

Kemm hemm bżonn infiqu f’dawk li huma l-memorji passati tagħna! Kemm jiġrilna li għadna nġorru weġgħat li ġraw fil-passat!  Kemm hemm bżonn ninħelsu minn affarijiet li sirna skjavi tagħhom!

Alla minn dan kollu jrid ifejjaqna. Ejjew ma nibżgħux nibdew il-mixja tal-fejqan. Ħafna drabi ma nfiqux għax qatt ma niddeċiedu li rridu nibdew mixja ta’ fejqan. Iva, veru, ċerti mixjiet ta’ fejqan huma twal. F’ċerti każi mhux biżżejjed parir tajjeb, imma jkun hemm bżonn għajnuna professjonali u ħafna talb.

U hekk meħlusa, jew fi proċess ta’ ħelsien, aħna wkoll inkunu nistgħu nkunu xandara tal-Aħbar, u bi kliemna u għemilna nnisslu l-paċi fi qlub għajjiena. Insiru bħal Maltin ta’ żmien San Pawl (u hawn ħa niġbor ġieħi). Insiru nies li nuru mal-oħrajn: “Ħlewwa liema bħalha.” (At 28, 1) Il-kliem tagħna jsir kliem li jfejjaq u mhux kliem li, frott l-egoiżmu, ikisser u jigdeb fuq l-oħrajn. Il-preżenza tagħna ssir preżenza li tagħti direzzjoni. Anke l-imħabba tagħna tfiq. Lil ta’ madwarna nibdew narawhom kif jarahom Alla, b’rispett u mħabba, ma nużawhomx iktar biex nissodisfaw il-bżonn tagħna li nkunu maħbuba. 

Il-qalb ta’ kulħadd hija xi ftit imxellfa, muġugħa. Madankollu ejjew nibdew infiqu u nfejqu!

‘Dan bis-serjetà?’ ‘Dan il-Vanġelu impossibli tgħixu.’ Dan tista’ tkun l-ewwel reazzjoni naturali hekk kif nisimgħu din il-Kelma. Atteġjament ieħor jista’ jkun: ‘Dan il-Vanġelu mhux għalija; jien dawn id-dnubiet li qed isemmi Ġesù qatt m’għamilthom.’ Tista’ tgħid ukoll: ‘Qed tara noqogħdu nilagħbu mal-liġi, Ġesù ma ġiex biex iwaqqa’ l-liġi, mela għandi raġun nikkundanna lil min jiżbalja.’

Fil-verità Ġesù jridna mmorru ’l hemm minn dawn l-argumenti ftit jew wisq superfiċjali. L-isbaħ atteġġjament quddiem Vanġelu hekk esiġenti huwa: ‘Agħrbel lil qalbek! Inżel ma’ Ġesù fil-qiegħ nett tal-qalb tiegħek u ara x’qed jgħammar fiha. Ħallih idawwal id-dlam li hemm fiha.’ Is-salmi jgħidulna: “Int tixgħel, Mulej, il-musbieħ tiegħi; Alla tiegħi jdawwal id-dlam tiegħi!” (Sl 18, 29)

Jekk inti taħseb li dan il-Vanġelu huwa impossibbli tgħixu, ftakar li iva, umanament impossibbli tgħixu imma Ġesù jridna nogħlew minn dak li huwa purament uman, iridna mlaqqma fil-Vanġelu biex inkunu iktar umani, iktar bnedmin.

Jekk taħseb li qatt m’għamilt dawn id-dnubiet, ftakar li abbli m’għamilthomx għax ma kellekx l-opportunità tagħmilhom, u li kieku kellek, kont kapaċi tagħmel agħar.

Jekk int tħobb tiddiletta bil-liġi, ftakar li l-Kelma l-ewwel li trid taffronta hija lil qalbek, imbagħad qalb ħaddieħor. “Jekk il-ħajja tagħkom ma tkunx ħafna aħjar minn dik tal-kittieba u l-Fariżej, ma tidħlux fis-Saltna ta’ smewwiet.” (Mt 5, 20)

U alllura x’ser nagħmlu? Nagħrblu lil qalbna. Kien hemm drabi fejn jien qtilt il-ferħ ta’ ħija, oħti, marti jew uliedi? Ikkoreġejt mingħajr imħabba? Xi jwassalni nagħmel dan? Jista’ jkun għadni ma nafx sew lili nnifsi? Xi bżonnijiet għandi? Nissodisfa dawk il-bżonnijiet b’mod mhux dehen ta’ wlied Alla? Jiena koerenti? Kliemi jaqbel ma għemili?

Issa sew! Wisq probabbli dawn il-ftit domandi ġa nħossu li tefgħuna l-baħar! Jekk le, xi mkien hemm problema. Jekk le, mur il-knisja fejn tgħix u għidilhom ineħħu l-qaddis/a patrun/a u minfloku jpoġġu lilek! Jekk iva, ħossok parti mill-familja ta’ Ġesù, iġri lejh, u ħallih jgħannqek. Ara l-bżonnijiet tiegħek, fid-dawl tiegħu, u ħallih jgħinek tkun ħieles. Ara x’qed iżommok imwaħħal. Kompli miexi b’tama. Għal Alla m’hemmx fullstops. Hemm biss comas, b’ħafna ittri ta’ mħabba fis-sentenza.

Meta konna żgħar il-melħ kien parti essenzjali mill-ikel fil-familja tagħna. Niftakar ’l ommi titfa’ ftit melħ fil-borma, ittiegħem l-ikel, tieqaf ftit, imbagħad jew iżżid ftit, jew inkella tgħid, kultant f’qalbha u kultant b’mod li jinstema’: ‘Tajjeb.’  Ħlief dik id-darba li bis-sħana nħall it-tapp tal-bott tal-melħ u l-għaġin safa mgħolli bħal donnu fl-ilma baħar! Bi żmien l-melħ sar optional. Ma baqax igawdi d-dritt li jsib postu fil-borma, imma kellu jikkuntenta li jitpoġġa fuq il-mejda bit-tama li xi ħadd tiġih ħniena minnu. Hekk sewwa u hekk xieraq. Is-saħħa l-ewwel, u l-pressjoni trid iżżommha taħt kontroll. Min irid jieħu. Kulħadd kuntent.

Hu x’inhu, il-melħ hu ingredjent li jagħti togħma tajba u Ġesù dan kien jafu tant li lilna jqabbilna mal-melħ. Żgur li Ġesù kien jaf x’kien l-użu komuni tal-melħ: jagħti togħma, iqabbad l-għatx, jiftaħ l-aptit, u jippreserva l-affarijiet milli jiħżienu.

Ġesù meta jgħid li aħna melħ qed jurina min aħna u jagħtina missjoni. Jgħid li aħna ġa melħ imma jekk irridu nħallu effett irridu nitħalltu. Il-melħ waħdu tajjeb, imma jekk ma jitħallatx kif jista’ jkun hemm min igawdi mit-togħma li kapaċi jagħti?  Kif jista’ l-melħ jiftaħ l-aptit jekk xi ħadd ma jiħux ftit? Kif jista’ jqabbad l-għatx jekk dak li jkun ma jagħmilx użu minnu? U l-istess kif jista’ jippreserva l-affarijiet milli jmorru, jekk il-melħ ikun fuq il-mejda u l-affarijiet li għandhom jiġu preservati xi mkien ieħor? Il-melħ fuq il-mejda t’ommi vera tajjeb, imma waħdu fuq il-mejda, jekk ħadd ma jużah, ftit għandu effett.

Għalhekk Ġesù jagħtina wkoll missjoni li nitħalltu, li nidħlu fid-dinja, li b’xi mod inkunu togħma tajba fejn inkunu. U kif ser inkunu? Eżatt qabel dan id-diskors dwar il-melħ u d-dawl Ġesù jagħmel id-diskors famuż tal-muntanja. U propju jgħid kif nistgħu nagħtu togħma. Jgħidilna kif inqabbdu l-għatx għal Alla, kif niftħu l-aptit tal-oħrajn għal dak kollu li hu Vanġelu. Jgħidilna li aħna nistgħu nippreservaw dinja sabiħa ’l hemm minn kull ħsara.

Jekk aħna nkunu foqra f’qalbna, jekk ikollna qalbna ħelwa, jekk għandna l-ġuħ u l-għatx tal-ġustizzja, jekk inħennu, jekk qalbna safja, jekk inġibu il-paċi. Tiġi ovvja li kull min hu mwaħħal mal-affarijiet u ftit lest li jaqsam mal-oħrajn ma jistax ikun melħ. Min hu qalbu iebsa, min mhux qalbu safja ftit kapaċi jagħti togħma tajba. Min hu inġust ma jistax jiftaħ l-aptit għal Alla, u min ma jħennx ma jqabbdekx l-għatx għalih. Min moħħu biex jiġġieled u jaqla’ l-inkwiet ftit li xejn jista’ jippreserva dinja sabiħa u tajba.

Ġesù huwa sempliċi u ċar. B’element daqshekk naturali jgħid min hu u x’għandu jkun in-nisrani. Ovvajment b’xi mod ilkoll kemm aħna għadna ftit lura milli nagħtu togħma tajba kull fejn inkunu, imma b’Ġesù fina nistgħu naslu. Jalla ħadd ma jaqta’ qalbu li jaħseb li mhu tajjeb għal xejn ħlief biex jintrema mal-art u jintrifes min-nies!

Xi ġmiel dan Ġesù! Il-Vanġelu skont San Mattew jgħidilna li Ġesù beda l-missjoni tiegħu billi jgħallem u jfejjaq. Ġesù huwa semmiegħ attent tal-bżonnijiet tal-poplu tiegħu. Il-Vanġelu ta’ San Mattew jgħidilna li l-folla li kien hemm miexja wara Ġesù kienet magħmula minn dawk li kienu jbatu b’xi mard jew uġigħ, il-maħkumin mix-xitan, il-morda b’tal-qamar u l-mifluġin. Kienet folla li kienu għadhom kif serqulha lil xi ħadd li kien jispira fiduċja: Ġwanni l-Battista. Fil-fatt kien għadu kif ġie arrestat. Din hi l-folla ta’ Ġesù; nies li bħalek u bħali għandha bżonn fejqan, ħelsien.

U l-Mulej isejjaħ lilhom u lilna mberkin, henjin u la henjin nistgħu nimxu ’l quddiem. Il-hieni ma jiqafx. Il-hieni jimxi ’l quddiem lejn libertà iktar sħiħa. L-imbeżża’ mhux hieni u allura jeħel. U Ġesù ma jrid lil ħadd jeħel. Ġesù jridna nimxu, kulħadd bil-pass tiegħu, imma flimkien u ’l quddiem. Ġesù qed jgħidlek: ‘Int imnikket, int bil-ġuħ u l-għatx għas-sewwa, imġarrab u ppersegwitat, xorta int imbierek u tista’ tħares ’il quddiem b’tama.’

Jekk int fqir fl-Ispirtu int ġa ħieles għax int ’il bogħod mil-loġika li biex tkun kuntent trid taħkem u tipposiedi. Ħieles mil-loġika li l-ferħ jiġi mill-affarijiet li għandek u li ġġemma’. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk int qalbek ħelwa ħieles mil-loġika li biex teħles mir-rabja, għalik kull mezz isir leċitu saħasitra dak li tiżvoga b’mod vjolenti u tweġġa’ lil ta’ madwarek. Il-qalb ħelwa mhix dgħufija imma qawwa. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk int bil-ġuħ u l-għatx għas-sewwa, int ukoll hieni għax m’intix marbut mal-fatt li biex inti tfiq trid issir ġustizzja mill-għadu tiegħek. Forsi tixtieq tara lil min weġġgħak ibati, iħallas ta’ dak li għamillek, imma b’daqshekk ifisser li int imfejjaq mill-weġgħat tiegħek, mid-deni li sarlek? Il-ġustizzja fuq l-‘għadu’ hija dejjem garanzija ta’ fejqan interjuri? Forsi l-maħfra mhix għodda iktar qawwija għar-rikonċiljazzjoni? Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti tħenn ifisser li inti ħieles mil-loġika li ‘kulħadd jieħu dak li ħaqqu’, il-ġustizzja retributtiva li umanament tagħmel sens, imma li l-Vanġelu jipperfezzjonaha permezz tal-kunċett tal-ħniena. Il-ħniena propju hija hekk għax min għandu bżonnha ma jisħoqqlux li jirċeviha. Kieku jistħoqqlu tiġi ġustizzja u mhux ħniena. Jekk inti tħenn ifisser ukoll li inti ħieles mil-loġika li Alla jħenn għall-ġusti biss, li jtella’ x-xemx u jibgħat ix-xita fuq it-tajbin biss. Jekk inti tħenn, allura ħieles mit-tentazzjoni li tagħlaq lil Alla ġo kaxxa u ġġiegħlu jaħdem biss fil-parametri li ħejjejtlu int. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti safi ħieles mil-loġika li tagħmel ilsir lil min tħobb, li flok tgħannaq, tifga. Ħieles mil-loġika li l-ewwel tara li int moqdi mbagħad tara l-bżonnijiet tal-oħrajn, jekk jibqa’ ħin u enerġija. Ħieles mil-loġika li tuża lill-oħrajn biex tissodisfa biss il-bżonnijiet tiegħek. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk iġġib il-paċi ħieles mil-loġika mqarrqa li d-dinja hija isbaħ bid-diviżjonijiet, piki, partiti u firdiet. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti ppersegwitat hieni għax ħieles mil-loġika li biex tkun kuntent trid dejjem issib lil xi ħadd idur warajk u jċapċaplek u jgħidlek prosit. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti hieni, inti ħieles u jekk inti ħieles, inti hieni. Jien għadni m’iniex. Intom, ma nafx. Imma ejja nitolbu biex verament inkunu ħielsa u hienja. Aħna ċerti li dak li beda din l-opra tajba fina ser iwassalha sat-tmien. Mela ’l quddiem b’tama.

Awguri għal ħajja hienja, imbierka, ħielsa… ma’ Ġesù Kristu. ’Il quddiem b’tama!