Posts in category: Spiritwali

Hija waħda mill-isbaħ xeni li għandna fil-Vanġelu din! Ir-ragħaj, proprjament mhux it-tajjeb, imma s-sabiħ! Kalos (sabiħ) insibu fil-Vanġelu (mhux agatos – tajjeb). Imma aħna drajna ngħidulu r-Ragħaj it-tajjeb! Allura, jekk naqblu nistgħu nsejħulu biż-żewġ aġġettivi f’daqqa, għax wara kollox hekk hu: Ragħaj sabiħ u tajjeb! 

U x’inhi s-sbuħija ta’ dan ir-ragħaj? Hija li jagħti ħajtu. F’dawn is-7 versi tal-Vanġelu li għadna kemm smajna nsibu ħames darbiet il-frażi: “Jagħti ħajtu jew nagħti ħajti.” Ġesù qed jagħmel paragun bejn ir-ragħaj il-mikri, li jipprova jsalva lil ħajtu, u r-ragħaj is-sabiħ li jagħti ħajtu. Il-mikri huwa r-ragħaj tal-kompromessi; li jagħmel dmiru sakemm ma jinqalax inkwiet, sakemm ma jkunx hemm sitwazzjonijiet tal-biża’, sakemm kollox sejjer sew u miexi fuq ir-rubini. Il-mikri huwa dak li qatt ma jieħu riskji għax kif inhu jinsab tajjeb. 

San Pietru, li fit-Testment il-Ġdid għandu żewġ ittri sbieħ ħafna, jitkellem ukoll fuq ir-ragħajja. Lil Ġesù jsejjaħlu r-Ragħaj il-Kbir! Jgħidilna hekk Pietru; f’silta li hija indirizzata lill-ewwel saċerdoti, dak iż-żmien imsejħa iktar presbiteri: 

“Irgħu l-merħla ta’ Alla fdata f’idejkom. Ħudu ħsiebha, mhux bilfors, imma minn qalbkom, kif irid Alla; mhux għall-qligħ baxx, imma bil-ħeġġa tal-imħabba; mhux bħallikieku taħkmu bil-qawwa fuq dawk li messewkom b’xortikom, imma billi tkunu eżempju tal-merħla. Imbagħad, meta jidher ir-Ragħaj il-Kbir, tiksbu l-kuruna tal-glorja minsuġa minn ward li ma jidbielx” (1 Pt, 5).

Pietru, hu li kellu jitgħallem mingħand Ġesù kif ikun ragħaj, jasal imbagħad jikteb x’inhuma l-kwalitajiet ta’ ragħaj. 

1. Il-merħla mhix tar-ragħaj imma hija fdata f’idejH. Il-merħla hija tar-Ragħaj il-Kbir. Allura din timlieh bir-responsabbiltà li tagħha jrid jagħti kont lir-Ragħaj il-Kbir. Ir-Ragħaj il-Kbir għandu fiduċja fir-Ragħaj iż-Żgħir imma din il-fiduċja trid tissarraf f’kura li r-ragħaj irid ikollu għall-merħla, infatti jgħid: “Ħudu ħsiebha, mhux bilfors, imma bil-qalb.”

2. San Pietru jgħid ukoll li min jieħu ħsieb il-merħla jrid jieħu ħsiebha mħeġġeġ mill-imħabba, u mhux għall-qligħ baxx. X’inhu l-qligħ baxx? Huwa meta r-ragħaj iservi l-merħla biex jieħu xi ħaġa minn fuq daharha. Il-qligħ baxx mhux bilfors flus imma jistgħu jkunu pjaċiri, sodisfazzjon affettiv, attenzjoni żejda, approvazzjoni, xi ħadd li jimxi warajh u jċapċaplu dejjem. Dan huwa wkoll qligħ baxx. Wara kollox, bl-ikbar rispett lejn dawk li għandhom il-professjoni ta’ ragħajja, fil-ħajja normali hekk isir. Ir-ragħaj lin-nagħġa jżoqqha, imantniha, imma biex fl-aħħar joħdilha s-suf, imbagħad joqtolha u jew isajjarha jew ibigħha. Ħeqq! Ir-ragħaj li jpenġilna Ġesù lin-nagħġa iktar jittrattaha ta’ ‘pet’ milli ta’ nagħġa li xi darba għad tispiċċa fil-borma. Ħafna drabi jista’ jkollna din it-tentazzjoni li nservu n-nies biex nieħdu xi ħaġa lura. 

3. San Pietru jitlobna wkoll biex inkunu ta’ eżempju għall-merħla. U kif inkunu ta’ eżempju? Billi nagħmlu l-konverżjoni li minn ragħajja nsiru ħaruf! X’taħwid! U forsi r-Ragħaj il-Kbir mhux hekk għamel? Hu li hu r-ragħaj sar il-ħaruf meħud għall-qatla. Kemm hi sabiħa hux? Imma kemm hi diffiċli! Kemm trid tiġġieled biex tingħata mingħajr tgergir, tħassib, interessi. Imma allura jagħmlilna kuraġġ il-parir li jagħtina l-Awtur tal-Ittra lil-Lhud li nsibu fit-Testment il-Ġdid: “Inżommu għajnejna merfugħa lejn Ġesù, li minnu tibda u fih tintemm il-fidi tagħna; hu li, flok l-hena li kellu quddiemu, qagħad għas-salib bla xejn ma qies l-għajb tiegħu” (Lh 12, 2). 

Inżommu għajnejna merfugħa lejn Ġesù! Xi ġmiel! Din sabiħa tafux. Hekk biss jista’ jkollna l-kuraġġ inkunu ragħajja ta’ vera! Jekk inħarsu lejn Ġesù, għax Ġesù sabiħ, Kalos għedna fil-bidu. Ġesù huwa ġmiel, anke fuq is-salib, anzi hemm huwa l-ikbar ġmiel għax hemm ta ħajtu għall-merħla. 

Illum, kif tafu, huwa Jum il-Vokazzjonijiet! Aħna llum irridu nitolbu għal iktar ragħajja ferħana! Tgħiduli għaliex mhux qaddisa, imma ferħana!? Għax il-qdusija hija vokazzjoni għall-ferħ. Il-Papa tafux kiteb ktieb sħiħ fuq il-qdusija u semmieh Gaudete et exultate – Ifirħu u thennew! Anke Ġesù, xi jsejħilna? “Henjin.” Mela llum nitolbu biex is-saċerdoti tagħna jkunu saċerdoti u patrijiet ferħana bil-vokazzjoni tagħhom. Darba kien hemm isqof qalilna: “Saċerdoti frustrati ma jagħmlux ġid; la għalihom infushom u lanqas għall-Knisja.” Nitolbu wkoll biex dan il-ferħ li ġġib magħha l-vokazzjoni Nisranija, reliġjuża u saċerdotali, tqanqal oħrajn li jwieġbu għas-sejħa li jagħtu ħajjithom għall-merħla.

Meta xi ħadd ikun f’relazzjoni li tkun qed timlielu ħajtu faċli tinduna. Il-persuna bħal donnha tinbidel. Il-wiċċ ta’ xi ħadd innamrat jitkellem waħdu; l-għajnejn jixegħlu u l-wiċċ bħal donnu jilma bid-dija. Żmien l-Għid li qed niċċelebraw huwa tassew stedina għall-ferħ. Kultant il-ferħ ta’ xi ħadd iqajjem stagħġib fl-oħrajn u kultant xi naqra għira wkoll. Forsi ġieli ġralkom li tiltaqa’ ma’ persuna ferħana u f’moħħok l-ewwel kliem li jgħaddi jkun: “Dan l-għaġeb kollu għalfejn.” Jista’ jkun li tgħir għall-persuna li tkun ferħana u jekk l-għira tkun xi naqra qawwija faċli li konxjament jew inkonxjament tara kif tagħmel biex tniżżel il-persuna minn fuq il-muntanja għar-realtà pragmatika nieqsa mill-ferħ.

Forsi nistgħu nlumu d-dixxipli li ma jaslux jemmnu f’Ġesù imma rridu niftakru li dan jagħmluh imqanqlin mill-ferħ. Toqgħod tajba l-espressjoni: “Iżda billi huma, fil-ferħ tagħhom, kienu għadhom ma ridux jemmnu” (Lq 24, 41). 

Ħafna drabi ninsew li l-ħajja Nisranija minkejja s-salib hija stedina għall-ferħ. Fil-Vanġelu l-istedina għall-ferħ hija kostanti: “Araw, qed inħabbrilkom ferħ kbir” (Lq 2, 10). Hekk insibu miktub fl-ewwel noti tal-Vanġelu ta’ San Luqa. Marija wkoll tgħid li: “kull nisel jibda jsejjaħli hienja” (Lq 2, 48). Eliżabbetta wkoll tesprimi li t-tarbija li kienet qed iġġorr fil-ġuf qabżet bil-ferħ (Lq 2, 43). L-istess Luqa jgħidilna li meta Ġesù laqa’ lura d-dixxipli tiegħu, wara li bagħathom għall-missjoni, tqanqal bil-ferħ mill-Ispirtu s-Santu (Lq 10, 21). Nimmaġina li meta qrabatu ħarġu biex iżommu lil Ġesù għax ħasbu li tilef moħħu dan għamluh għax Ġesù wera sinjali evidenti ta’ ferħ. Fl-Atti nsibu li proprju kien ferħ għad-dixxipli li jkunu ppersegwitati. Insibu dan il-pass meraviljuż ta’ reżistenza appostolika:

“Sejħu lill-Appostli quddiemhom, u, wara li tawhom is-swat, ordnawlhom li ma jitkellmux fuq l-isem ta’ Ġesù; imbagħad telquhom. Iżda huma ħarġu minn quddiem is-sinedriju ferħana talli ġew meqjusa bħala nies li jistħoqqilhom li jkunu mmaqdra minħabba l-isem ta’ Ġesù. U kuljum, fit-tempju u fi djarhom, kienu jgħallmu u jxandru bla waqfien li Ġesù huwa l-Messija” (Att 5, 41). 

Ġesù nnifsu meta jitkellem fuq il-persekuzzjoni jgħid: “Ifirħu u aqbżu bil-ferħ, għax ħlaskom kbir fi smewwiet” (Mt 5, 11). 

U aħna? Għaliex kultant inħossuna daqshekk ’il bogħod mill-ferħ? Għaliex kultant qisna għamilna biss mill-ħajja Nisranija sejħa għad-dwejjaq u d-delużjoni milli stedina għall-ferħ?

Jista’ jkun għax:

• Għadna ma ltqajniex ma’ Ġesù ħaj;

• Għadna kkonċentrati wisq fuq il-bżonnijiet tagħna;

• Għadna m’aċċettajniex l-umanità tagħna;

• Għadna wisq nippretendu li ħaddieħor iferraħna u ftit nagħmlu biex inferrħu lill-oħrajn;

• Qed infittxu sostituti għall-ferħ u mhux il-ferħ veru;

• Għadna wisq marbuta mal-proġetti tagħna u nsejna l-proġett ta’ Alla;

• Għandna wisq x’nagħmlu li mhux kapaċi nsibu mistrieħ fiH;

• Nibżgħu ninħelsu minn dak kollu li qed iżommna lsiera; 

• Għadna wisq marbuta mal-ħtija tad-dnub tagħna u ninsew li l-Ħniena ta’ Alla hija ferm ikbar mid-dnub tagħna;

• Nibżgħu li niġu ppersegwitati minħabba l-isem ta’ Ġesù.

Mhux b’kumbinazzjoni li Papa Franġisku fil-kitbiet tiegħu l-ħin kollu jsejħilna għall-ferħ. It-titli tal-komunikazzjonijiet il-kbar tal-Papa kollha jġorru l-ferħ fihom: Evangelii Gaudium, Amoris Laetizia u dan l-aħħar: Gaudete et exultate. 

Jalla llum ilkoll kemm aħna nindunaw li Alla jridna ferħana.

Meta kont fin-Novizzjat, niftakar kellna taraġ twil li mis-sular ta’ fuq kien jagħti għas-sagristija. Jien kont inħobb niġrih dat-taraġ u bi grazzja u ħniena t’Alla biss qatt ma tgerbibtu. Darba f’waħda mill-ġirjiet tiegħi, hekk kif dħalt fis-sagristija, kien hemm patri anzjan u qalli: “Minn fejn int?” Għedtlu, “Minn Malta!” Qalli, “U Malta għandkom xadini?” Għedtlu, “Le, xi waħda jew tnejn.” Qalli: “Mela int it-tielet waħda.” Għedtlu, “Għaliex?” Qalli, “Għax ix-xadini jiftħu l-bibien u ma jagħlquhomx.” Indunajt li kont ftaħt il-bieb u m’għalaqtux! Ftit wara miet! Imma qatt ma nsejtu u tgħallimt li bieb m’għandikx tħallih miftuħ! Almenu hekk dejjem għallmuna. 

Ġesù milli jidher il-bibien ma tantx kien iħobbhom; il-ġebla li kienet fuq il-qabar ma damx biex tajjarha min-nofs, u anke llum fil-Vanġelu, għal darba darbtejn naqraw li l-bibien kienu magħluqa imma hu jidħol xorta. Naqraw, “Fl-ewwel jum tal-ġimgħa, meta d-dixxipli kienu flimkien imbeżżgħa mil-Lhud, bil-bibien magħluqa,  ġie Ġesù u qagħad f’nofshom” (Ġw 20, 19). Il-Vanġelu jerġa’ jtenni l-istess frażi: “Tmint ijiem wara, id-dixxipli reġgħu kienu ġewwa, u Tumas magħhom. Il-bibien kienu magħluqa” (Ġw 20, 26). U għalfejn id-dixxipli kienu bil-bibien magħluqa? Minħabba l-biża’ mil-Lhud. 

Fi żmien il-pandemija għalaqna l-bibien u ħafna drabi konna nkellmu lill-maħbubin tagħna mill-gallariji. Għalaqna ħafna bibien u għamilnieh biex nibżgħu għalina nfusna u għal ta’ madwarna. Imma hemm bibien oħra li aħna nagħlqu u nagħlquhom għall-istess raġuni – il-biża’. 

Kemm-il darba għalaqna l-bibien ta’ qalbna għal dawk ta’ madwarna għax bżajna li dawk ta’ madwarna ser ikomplu jgħawru fil-feriti u l-weġgħat tagħna? 

Kemm-il darba għalaqna l-bibien ta’ qalbna għal dawk ta’ madwarna għax bżajna li jekk niftħulhom qalbna u nuruhom il-bżonn tagħna li nkunu maħbuba, minflok iħobbuna ser jisirqulna l-ftit imħabba li baqgħalna? 

Kemm-il darba għalaqna l-bibien ta’ qalbna lill-oħrajn għax bżajna minnhom għax b’xi mod differenti minna?

Kemm-il darba għalaqna l-bibien ta’ qalbna lil Alla għax jekk niftħulu qalbna abbli jbiddilna, u kif nafu aħna, u kif ser inkunu ma nafux? 

Kemm-il darba, u din l-iktar waħda iebsa, għalaqna l-bieb ta’ qalbna għalina nfusna, għax bżajna li nieħdu qatgħa b’dak li nsibu f’qalbna? 

Allura, x’ser jagħmel li aħna niftħu dawk il-bibien? Il-Ħniena. Jekk il-Vanġelu jgħidilna għal darba darbtejn li l-Bibien kienu magħluqa; għal tliet darbiet jgħidilna x’kienet il-Kelma ta’ Ġesù lid-dixxipli tiegħu: “Is-Sliem għalikom” (Ġw 20, 19, 26). Ġesù ma jidħolx għandhom bil-kundanna, bit-tgħajjir! Ma jaqbadx lil Pietru minn widintu u jgħidlu: “Biċċa ta’ beżżiegħ li int, ħrabt hux, coward, loser.” Imma jidħol u bil-ħniena kollha: “Il-paċi magħkom.” Anke jekk ġimgħa wara lil Tumas iwasslu għall-verità li kellu bżonn jara biex jemmen, it-tislima tibqa’ dejjem l-istess waħda: “Is-Sliem għalikom.” 

Kien jaf li kienu mbeżżgħa u kien jaf li kellhom bżonn jaffaċċjaw dawk il-biżgħat, infatti jsejjaħ fuqhom l-Ispirtu s-Santu. Anke aħna, bil-ħniena li l-Mulej juri magħna, nistgħu naffaċċjaw il-biżgħat li hemm fina. Fil-biża’ hemm trick ħelu! Jekk inti tiġri u taħrab mill-biża’, il-biża’ tibqa’ tixxala tiġri warajk. Iktar ma tarak tiġri, iktar tiġri warajk. Xħin taffaċċjaha, xħin tiqfilha, il-biża’ titlaq tiġri hi. Il-biża’ ma tiflaħx min jiqfilha. 

Il-Mulej bil-qawwa tal-ħniena tiegħu ma jbeżżagħniex, m’għandux kliem ta’ kundanna, jgħinna naffaċċjaw il-biżgħat tagħna, niftħu dawk il-bibien li minħabba l-biża’ huma msakkra, il-bibien ta’ qalbna. Jekk Alla kellu ħniena minni, min jien jien biex ma nħennx għalija nnifsi?

Min se jgerbibilna l-ġebla? Hekk smajna fil-Vanġelu li ġie mxandar lilna fil-Velja tal-Għid. Min jaf kemm-il darba staqsejna din il-mistoqsija! Nimmaġinaw din il-preokkupazzjoni ta’ dawn in-nisa. Il-Vanġelu jgħidilna b’mod li ma jħalli l-ebda dubju dwar din id-diffikultà: “Kienet ġebla kbira ħafna” (Mk 16, 4).

Jista’ jkun li f’ħajjitna hemm ġebla tqila ħafna u bl-ebda mod ma nafu kif ser inwarrbuha?  

Min se jgerbibilna l-ġebla? Meta ser tinfetaħ triq quddiemna u nimxu b’rasna mgħollija b’tama ċerta li ser jirnexxilna ngħixu ħielsa u ferħana? 

Min ser igerbibilna l-ġebla tal-mard, tal-infedeltà, tal-problemi finanzjarji, tad-dwejjaq u l-għeja? Min ser igerbibilna l-ġebla tar-rabja, tal-vizzju li ħakimna? Min ser igerbibilna l-ġebla tan-nuqqas ta’ mħabba? Min ser igerbeb il-ġebla li għandna bħala poplu, il-ġebla tal-preġudizzji, tal-partiti, tal-gost li donnu għandna f’demmna li nieħdu gost ninfirdu fuq kull ħaġa ta’ xejn, f’argumenti mimlija piki, imma mingħajr l-ebda ħjiel ta’ intelliġenza? 

Kemm ġebel f’ħajjitna! Min ser igerbibhom? 

Sabu l-ġebla mgerba u nħasdu. Iva, għax wara li jgħaddi s-Sibt, ix-xemx titla’. 

Il-ġebla titgerbeb jekk f’qalbek Alla xegħel ix-xewqa li tfewwaħ il-mewt. Dawn in-nisa kellhom xewqa waħda, li jidilku l-ġisem ta’ Ġesù bil-fwieħa. Dak il-ġest, li għal Marija oħt Lazzru, kien ġest familjari. Imma issa ġisem il-Mulej huwa mejjet, u f’moħħhom kellhom ċerta urġenza li jagħtu qima lill-ġisem mejjet ta’ Ġesù qabel ma jkun tard wisq. Ġa kienu tilfu ġurnata ħabba l-preskrizzjonijiet tal-liġi Lhudija li kienet tipprojbixxi li tidlek ġisem mejjet f’Jum is-Sibt u biex tgħaxxaq inzerta l-Għid tal-Lhud. 

Żgur li dan ma kienx ser ikun mument faċli. Li tidlek ġisem mejjet, mhux faċli aħseb u ara tidlek ġisem fraġellat. F’qalbhom kellhom ix-xewqa li jidilku l-ġisem ta’ Ġesù magħmul ferita waħda. F’qalbhom kellhom il-ferita tal-inġustizzja, tal-firda, ta’ aspettazzjonijiet delużi, imma l-attenzjoni tagħhom ma kinitx fuq il-feriti ta’ qalbhom imma fuq l-imħabba, li dak il-ġisem, anke jekk mejjet, kellu jittrażmetti f’qalbhom.

Imma Ġesù jaħsadhom! Kull darba li aħna jkollna f’qalbna li nfewħu fejn hemm il-mewt, li nidilku bil-fwieħa fejn hemm il-qerda, li mmorru ngħaġġlu nħobbu anke f’qabar, il-ġebla titgerbeb.

Allura tajjeb insaqsi, fejn il-Mulej qed jistedinni nidlek bil-fwejjaħ? Liema ċirkustanzi f’ħajti li dejjem rajthom bħala mewt, diżappunt, delużjoni, kif jien imsejjaħ nidlikhom bil-fwieħa? Inħalli l-weġgħat tiegħi, jagħlqu kollox ġo qabar? Fejn il-Mulej qed jistedinni nitbissem, fejn dejjem inħares b’ħarsa mqita? Fejn il-Mulej qed jistedinni ngħid kelma ta’ ħlewwa fejn is-soltu dejjem neqred u ngerger? Liema hi dik is-sitwazzjoni, abbli immaġinarja li twerwirni, lest inħares lejha bi ħlewwa u nidlikha bil-fwieħa? Nista’ nħares b’ġenerożità lejn dik is-sitwazzjoni li tant nibża’ li teħodli xi ħaġa? X’għadni ma aċċettajtx f’ħajti? X’qed nibża’ li nitlef? 

Dan hu l-qawmien! Ġesù lest jerġa’ jiltaqa’ miegħek il-Galilija. Hemm fejn beda kollox, fejn ma kienx hemm dell ta’ tradiment, dell ta’ min hu l-ikbar, tan-nuqqas ta’ fidi, fejn kollox kien entużjażmu ta’ “Sibna l-Messija” (Ġw 1, 41). Kien hemm bżonn ukoll li jiġri dan kollu biex dawk ta’ miegħu jaslu jemmnu li l-fedeltà tal-Mulej tibqa’ għal dejjem.

Illum qed niċċelebraw l-Għid tal-Mulej, u fih qed niċċelebraw l-Għid tagħna. Is-salib m’għandux l-aħħar kelma, il-qawmien għandu l-aħħar waħda.

Kien għad baqa’ jumejn għall-Għid u f’jumejn il-qassisin il-kbar u l-Kittieba, f’għaġla għamja, riedu jħejju kumplott kif jeliminaw lil Ġesù. Impressjonanti li qagħdu attenti li ma jneħħuhx fil-festa li ma tmurx tqum xi rewwixta! Ma ridux iħassru festi, imma jeqirdu lil Ġesù riedu u ma kellhomx żmien x’jitilfu. 

Il-mara bil-vażett tal-alabastru wkoll kellha l-għaġla. Il-ħeffa, li mingħajr ma taħsibha, tidħol f’baħar miżgħud klieb il-baħar, u tpoġġi fil-prattika l-ħsibijiet ta’ moħħha u qalbha u xxerred iż-żejt ifuħ ta’ ward safi fuq ras il-Mulej. 

Il-mistednin ta’ Xmun l-imġiddem kellhom l-għaġla li jeħduha magħha, jiġġudikawha ħalja. Kellhom l-għaġla jfittxu skuża l-għala dan l-istagħġib tagħhom, il-għala ħadu skandlu u ġabu skuża bil-foqra. 

L-Imgħallem ukoll kellu l-għaġla li jiddefendiha u li jagħti ġustifikazzjoni għall-aġir ta’ ħniena u mħabba li kienet uriet miegħu. Dak li għamlet il-mara għal Ġesù huwa Vanġelu, infatti jistqarr li kull fejn tixxandar il-Bxara t-Tajba, dan jingħad ukoll b’tifkira tagħha. U hekk seħħ tassew. L-Evanġelisti Mattew, Mark u Ġwanni jpoġġu dan ir-rakkont fil-bidu tar-rakkonti tal-passjoni tagħhom. 

Min jaf il-Mulej fuq is-salib b’xagħru mgħakkar bid-demm ftakarx fil-ġest ta’ din il-mara li dellkitlu rasu bil-fwieħa? L-awtur tar-raba’ Vanġelu jgħidilna li din il-mara dellkitlu riġlejh. Min jaf ftakarx fuq is-salib, b’riġlejh imwaħħlin mal-għuda, fil-ġest tal-mara minn Betanja? Min jaf il-ġest tal-ħasil ta’ riġlejn id-dixxipli tiegħu kellux dan il-ġest f’moħħu?

F’din is-silta niltaqgħu ma’ nies mgħaġġlin; min iħobb u min biex jobgħod. Żgur li l-Mulej kellu l-għaġla li jwettaq ir-rieda tal-Missier. F’Kapitlu 12 tal-Vanġelu skont San Luqa nsibu l-kliem qawwi ta’ Ġesù dwar l-għaġla li kellu li fih iseħħ ir-rieda tal-Missier: “Nar ġejt inqabbad fuq l-art u kemm nixtieq li qabad” (Lq 12, 49). 

U int u jien x’inhi l-għaġla li tikkaratterizzana? 

Hija l-għaġla tal-ġudizzju li nfajru bl-addoċċ fuq kull min jagħmel xi ħaġa li taħsadna, li tħawwadna, li ddaħħalna f’dubju, li tisfida ċ-ċertezzi tagħna? Għandna l-għaġla li nsibu skuża għall-ġudizzji mgħaġġlin tagħna? Fl-aħħar mill-aħħar xi nkunu qed niddefendu meta ngħaġġlu biex insibu l-ġustifikazzjonijiet għall-ġudizzji tagħna? Ma ninsewx li l-biża’ tagħmilna dejjem iktar riġidi. 

Għandna l-għaġla biex nippruvaw nifhmu? U biex nifhmu l-għaġla li jrid ikollna hi biex nisktu u nosservaw. Nitgħallmu nwaqqfu moħħna mill-bżonn li jtajjar minn quddiemu dak kollu li b’xi mod jista’ jħawdu. L-għaġla biex tifhem u tagħder trid tieħu l-forma li tieqaf, il-prontezza li ma toħroġx mill-ewwel iċ-ċertezzi tiegħek u tiddefendihom. Jekk tagħmel hekk ma tkunx qed tiddefendi l-verità ħlief ’il dik li weħilt magħha, li mingħajrha abbli tħossok vulnerabbli. 

Jagħtina l-Mulej li f’dawn il-jiem qaddisa nifhmu kemm Alla tagħna fuq is-salib ikisser l-iskemi mentali tagħna. Hu s-Samaritan it-tajjeb li ma kienx marbut mal-liġi bħall-qassis u l-levita, u bħal din il-mara jħalli li l-unika liġi li tmexxih tkun l-imħabba. Nieqfu quddiem il-passjoni tal-Mulej u ngħaġġlu li nħobbuh biex nhar il-Ġimgħa l-bewsa li nagħtu lill-Kurċifiss tkun radd ta’ ħajr għal-libertà li nissilna fiha bil-mewt u l-qawmien tiegħu.

Ġieli ġratilkom li tmorru taraw lil xi ħadd marid u jġibilkom ħniena bl-istat li fih ikun jinsab. Naħseb li lkoll kellna din l-esperjenza li naraw lil xi ħadd li nkunu nħobbu qed ibati u qalbna tingħafas bil-ħniena. Madanakollu forsi ftit nindunaw li f’dak il-ħin tkun qed tintwera ħniena magħna. Kif? F’dak il-mument li jien tiġini ħniena minn xi ħadd li jkun qed ibati, tkun qed tintwera ħniena miegħi. Min ikun marid ikun qed jifdini mill-egoiżmu tiegħi, ikun qed jifdini mill-bżonn li nħares biss lejn il-bżonnijiet tiegħi, ikun qed joħroġni minni nnifsi biex jgħinni nuri ħniena. Inkun qed ninfeda mid-dnub tiegħi li naħseb biss fija nnifsi.

San Franġisk t’Assisi jista’ jgħinna nifhmu dan b’mod sempliċi. Nafu li l-konverżjoni ta’ San Franġisk, iġifieri l-mument li ħareġ ’il barra u waqaf jadura lilu nnifsu hija l-laqgħa tiegħu mal-lebbruż. Franġisk issa ma jiltaqax iktar mal-fqir li ma jista’ jagħtih xejn imma jiltaqa’ ma’ lebbruż li jista’ jagħtih biss il-marda tiegħu. U lilu jbus! Fehem li jista’ jirċievi ħafna meta l-ieħor ma jista’ jagħtih xejn anzi jista’ jagħmillu l-ħsara. Huwa f’dan il-mument li Franġisk neża’ minn kollox! Dak il-lebbruż seta’ jagħtih xi marda, imma araw x’tah. “Dak li qabel għalija kien morr inbidel għalija fi ħlewwa tar-ruħ u l-ġisem” (Kitbiet, Testment ta’ San Franġisk, v. 3). Hekk jikteb fit-Testment tiegħu. Proprju San Franġisk għamel ħniena mal-lebbruż, imma fil-verità huwa l-lebbruż li għamel ħniena ma’ San Franġisk.

U proprju għalhekk li issa jista’ jikkontempla l-Kurċifiss li għalkemm id-dehra tiegħu ġġiblek ħniena ġaladarba “ma kien fih ebda sura biex inħarsu lejh jew ġmiel biex nitgħaxxqu bih” (Is 53, 2), imma huwa Hu li f’dik il-kruha qed jagħmel ħniena miegħu. Għax Franġisk issa ma jħarisx lejn il-kruha tas-salib, tad-dnub, imma lejn l-imħabba li wasslitu jsir kruha mdendla ma’ għuda minħabba li “Dak li ma kienx dnub, Alla għamlu dnub għalina” (2 Kor 5, 20).

Huwa b’dan il-mod li Ġesù jiġbed lill-bnedmin kollha lejh meta jintrefa’ ’l fuq! Huwa l-Kurċifiss bil-kruha tiegħu, li waqt li jġiblek ħniena jagħmel ħniena miegħek. Huwa dan il-Kurċifiss li jfejjaq. Meta ninduna li Alla ma jarax id-dnub fija imma l-fedeltà ta’ ibnu msallab għalija. Meta ninduna li Ġesù ma ssallabx biex ibiddel l-idea ta’ Alla dwari, imma biex bil-fedeltà tiegħu jien nibdel l-idea żbaljata li kelli ta’ Alla, jien infiq.

Huwa dan biss li jfejjaqni – ħarsa ta’ ħniena. Ħarsa ta’ ħniena fuqi nnifsi, ħarsa ta’ ħniena lejn id-dnub tiegħi, ħarsa ta’ ħniena lejn id-dnub tal-oħrajn. U dan kollu huwa don! Kollox b’xejn! Il-ġest ta’ Ġesù fuq is-salib isir fi gratwità totali. Dik hi l-ħniena. Papa Franġisku fil-ktieb L-isem ta’ Alla huwa ħniena  jirrakkonta l-istorja ta’ waħda mara li marret titlob ħniena lil wieħed sultan għal binha. Is-sultan iweġibha: “Imma ma jistħoqqlux.” Il-mara twieġbu: “Proprju għalhekk qed nitolbok il-ħniena għax ma jistħoqqlux.” L-istess Papa jgħidilna li l-ħniena tmur tarġa ’l fuq mill-ġustizzja umana. Il-ħniena ta’ Alla tiskandalizzana, kif tiskandalizzana l-Ħniena ta’ Ġesù fil-Vanġelu. Hija don tiegħu kif jgħid l-istess San Franġisk: “Meta kont għadni fi dnub, il-Mulej tani l-grazzja li nibda nagħmel penitenza b’dan il-mod…” (Kitbiet, Testment ta’ San Franġisk, v. 2).

Jekk din il-ħniena għadha tiskandalizzana, allura jista’ jagħti l-każ li aħna għadna nqisu ruħna wisq bħala bnedmin ġusti! Jekk nindunaw li aħna midinbin imma maħbuba nistgħu nlissnu mal-Griegi tal-Vanġelu: “Nixtiequ naraw lil Ġesù” (Ġw 12, 21). U mbagħad l-imħabba tfejjaqna u d-dawl jieħu post id-dlam, u nikkonvertu.

Fariżew kien Nikodemu. Moħħu forma ta’ liġi! Madanakollu jmur għand l-Imgħallem. U dan Ġesù għandu ħabta li lil min jirraġuna wisq b’qalbu jgħinu juża naqra iktar moħħu u lil min jaħseb iktar b’moħħu jgħinu jagħraf iktar b’qalbu. Nikodemu ma jistax jifhem xi tfisser titwieled mill-ġdid. Forsi fil-kodiċi tal-liġi Lhudija dan it-terminu ma kienx jintuża. U allura Ġesù jkellem lill-qalb: “Għax Alla hekk ħabb lid-dinja li ta lil Ibnu l-waħdieni biex kull min jemmen fiH ma jintilifx, iżda jkollu l-ħajja ta’ dejjem” (Ġw 3, 16).

Min jemmen fl-imħabba jsalva. Ġesù jgħid li meta ser jintrefa’ ’l fuq ser jiġbed lill- bnedmin kollha lejh. Ġesù qed jistedinna biex inħarsu lejn il-Kurċifiss u nemmnu. Hija din l-imħabba li ssalva, li tfejjaq. Quddiem il-Kurċifiss jien jista’ jkolli reazzjonijiet differenti. Nista’ nirrabja għal Alla li tilef, li ħalla lil kulħadd jagħmel li jrid bih, li ħalliehom jobżqulu, jgħajruh jew isallbuh. Nista’ nirrabja għal Alla li ħalla lil Ibnu jissammar ma’ salib mingħajr ma għamel xejn. Nista’ nkompli nirrabja għax Alla donnu anke llum ma jagħmel xejn quddiem il-ħażen fid-dinja. Din hija l-kundanna, li fis-salib nara biss storja li spiċċat ħażin, Alla li jastjeni li jagħmel xi ħaġa, li ma jiħux pożizzjoni. Nirraġuna: “La ma jagħmel xejn hu nagħmel xi ħaġa jien.” Jiġrili iżda li ninsa li rabja ġġib rabja, sejf iġib sejf u vjolenza ġġib vjolenza.

Min-naħa l-oħra nista’ nħares lejn il-Kurċifiss u nemmen fl-imħabba u dik l-imħabba ssalvani.

Il-Kurċifiss jgħallimni l-Fedeltà. L-Iben ta’ Alla jibqa’ fidil sal-mewt għall-messaġġ ta’ mħabba li kellu jwassal.

Il-Kurċifiss jgħallimni nkun Iben. Alla bagħat lil Ibnu għax l-Iben biss seta’ jgħidilna: “Kif ħabbni l-Missier, hekk ħabbejtkom jien, ibqgħu fl-imħabba tiegħi” (Ġw 15, 9). Fedeltà u mħabba sal-mewt!

Il-Kurċifiss jgħallimni li mal-Verità ma nilgħabx. Hu stess jgħid fl-aħħar versi tal-Vanġelu li smajna jgħid li min hu fil-verità m’għandux għal xiex jibża’. Jibża’ min hu giddieb għax jaf li llum, għada jew pitgħada s-sewwa jirbaħ. “Għax kull min jagħmel il-ħażen jobgħod id-dawl, u ma jersaqx lejn id-dawl, biex għemilu ma jinkixifx. Imma min jagħmel is-sewwa jersaq lejn id-dawl, biex juri li hemm Alla f’għemilu” (Ġw 3, 20).

Il-Kurċifiss jgħallimni li biex nagħti l-ħajja lil xi ħadd irrid immut għalih. Kull mewt, li hija frott ta’ għotja, dejjem ser tħalli l-ħajja f’xi ħadd.

Dawn huma xi ftit mill-grazzji li jiġru fina meta nħarsu bil-fidi lejn il-Kurċifiss. Hu ntrefa’ ’l fuq, jonqos issa li aħna nħarsu lejh bil-fidi u nħalluh ifejjaqna.