Posts in category: Spiritwali

Anke llum Ġesù jixtieq jippreżenta lilu nnifsu. Jinsab quddiem Pilatu u anke jekk suppost huwa Pilatu li qed isaqsi lil Ġesù, l-Imgħallem ma jiddejjaq xejn min-naħa tiegħu jsaqsi lil Pilatu. Darba minnhom kien staqsa lid-dixxipli min jgħidu n-nies li kien, u huma min kienu jaħsbu li kien. Ġesù f’dawn l-aħħar ġranet kien qed jurina hu min hu u min aħna mistiedna li nkunu aħna: “Jien għalhekk ġejt fid-dinja biex nixhed għall-verità u min iħobb il-verità jisma’ leħni” (Ġw 18, 37). 

Ġesù ma kienx interessat kif Pilatu kien jaħsibha dwaru. Ma kienx interessat li bit-tweġibiet tiegħu jiffranka l-mewt. Meta jsaqsi lid-dixxipli tiegħu huma min kienu jgħidu li kien ma xtaqx ikun jaf id-dixxipli tiegħu kif jaħsbuha dwaru; jekk kienx qed jitkellem tqil, jekk il-mirakli li kien qed jagħmel kinux suċċess, jekk b’dak li kien qed jgħid kienx ser jagħmel iktar għedewwa milli ħbieb. It-tweġibiet tagħhom ma kinux ser jikkundizzjonaw l-identità tiegħu imma kienu maħsuba sabiex jgħinu lill-Appostli jagħrfu l-intenzjonijiet tagħhom, il-għala kienu qed jimxu warajh. Magħna l-Mulej jagħmel l-istess. 

Intom min tgħidu li jien? Skont it-tweġiba tagħkom jiddependi jekk hux qed taħlu ħajjitkom jew le! 

Jekk jien leader kariżmatiku li nsaħħar n-nies għal warajja – kunu afu li s-seħer jitlaq f’qasir żmien u niddeludikom! 

Jekk jien leader li nagħti ħobż b’xejn, kunu afu li meta ma nkunx iktar magħkom ikollkom taħsbu għal raskom, mela l-aħjar taħsbu għal raskom minn issa. 

Jekk jien leader popolari, ftakru li l-popolarità titlaq ukoll u jkollkom toqogħdu tiġru wara xi ħadd ieħor. 

Jekk jien leader li nsaħħarkom bi kliemi, ftakru li l-kliem sabiħ jitlaq ukoll mal-ewwel ħmerija li ngħid u naqa’ għaċ-ċajt jien u intom miegħi. 

Jekk jien leader li għandi ħafna ħbieb, u qed timxu warajja għax għandi l-ħbieb, ftakru li f’teptipa t’għajn il-ħbieb isiru għedewwa u jsiru l-għedewwa tagħkom ukoll. 

Imma jekk verament temmnu li jien l-Iben ta’ Alla l-ħaj, mela qed tfittxu u tistaqsu xi ħaġa li tmur ħafna ’l hemm minn affarijiet li jgħaddu u jispiċċaw. Intom qed tfittxu l-ferħ li ħadd ma jkun jista’ jeħodhulkom. Intom qed tfittxu li tinbnew fuq il-blat, intom qed tfittxu li ħajjitkom tkun waħda li tagħmel sens. Mhux qed tfittxu sigurtà li tinbidel ma’ kif jinbidlu n-nies. Jekk qed tibni fuq l-istqarrija li jien il-Messija – mela ser jiġi mument f’ħajtek fejn tkun tista’ tgħid li jien il-qawwa tiegħek. Li saltnati mhix ta’ din l-art u meta tagħmel verità dwari tkun qed tasal għal verità dwarek innifsek.

Għax il-fatt li ssejjaħ lil Ġesù Sultan, Messija u Salvatur tkun qed tumilja lilek innifsek biżżejjed li tagħraf li għandek bżonn tinħeles minn xi ħaġa. M’hemmx esperjenza vera ta’ Ġesù jekk mhux meta tagħraf id-dgħufija tiegħek u tidħol f’relazzjoni ma’ xi ħadd li jista’ jeħilsek u dan Hu l-Mulej. Xħin issejjaħlu b’Salvatur, tinħeles. 

U kun af li l-mod li għażel is-Salvatur biex juri l-qawwa tiegħu hija t-triq tal-umiljazzjoni, tal-ħabi. “Dak li kellu n-natura ta’ Alla ma qagħadx ifittex tiegħu li hu daqs Alla imma tneżża’ minn kollox u sar ħabba tal-qamħ li tmut. Tistenniex li ħajtek ser tkun differenti minn tiegħu jekk trid tħalli l-frott.”

Fil-ħajja tagħna hemm realtajiet li lilna jagħtuna ċertu sens ta’ sigurtà. Biżżejjed inħarsu lejn ix-xemx; qatt ma jgħaddilna minn moħħna li jista’ jiġi mument li din tiddallam, jew li l-qamar jitlef id-dija tiegħu, jew inkella li jaqgħu l-kwiekeb mis-sema. Dawn għalina huma affarijiet stabbli. U ngħiduha kif inhi, allaħares ngħaddu ħajjitna nħarsu lejn ix-xemx biex naraw meta ser tiddallam, jew inkella ma noħorġux barra għax nibżgħu li taqa’ xi kewkba fuqna.

Xi snin ilu smajna li xi darba parti mill-Etna tista’ tinżel il-baħar u, għalkemm din mhix xi ħaġa taċ-ċajt, xorta waħda kulħadd l-għada ħareġ għax-xogħol. Fatt ikrah bħal dan li hemm possibbiltà li jiġri ma waqqaf lil ħadd mill-ħajja normali tiegħu.

Il-pożittiv minn dan kollu huwa l-għarfien ta’ dik il-verità eterna, li dak kollu li huwa tal-bniedem jew tan-natura, mhux etern. Nistgħu naħsbu li hu, imma mhux! Allura, f’dimensjonijiet iktar modesti kemm iktar mhumiex eterni dawk l-affarijiet żgħar li ħafna drabi neħlu magħhom aħna, li nitqatlu għalihom, li nibnu ħajjitna fuqhom u li tant jiddispjaċina meta nitilfuhom.

Nistgħu nsemmu listi twal ta’ affarijiet li nistgħu naħsbuhom eterni imma fil-fatt mhumiex: il-flus, is-suċċess, il-fama, il-poter, is-saħħa tagħna u min jaf kemm affarijiet oħra li aħna qatt ma jgħaddilna minn moħħna li jistgħu jiġġarrfu.

Ġesù, f’dak li qed jgħid illum, jidher ispirat mill-Ktieb ta’ Isaija meta jitkellem dwar il-qerda ta’ Babilonja meta jgħid: “Mis-smewwiet kif iġġarraft, int il-kewkba ta’ filgħodu, bin iż-żerniq! Kif stabatt mal-art, int li l-ġnus kont tfarrak! U int kont tgħid f’qalbek: Nitla’ sas-smewwiet, ’il fuq mill-kwiekeb ta’ Alla. It-tron tiegħi ngħolli u ngħammar fuq il-muntanja ta’ laqgħat l-allat, fi truf it-Tramuntana. Nitla’ sa fuq qċaċet is-sħab, insir nixbah lil Alla l-Għoli. Imma issa, arak, imġarraf f’art l-imwiet, f’qiegħ l-għammieq” (Is 14, 12-15).

Allura, Ġesù bħal donnu qed jgħidilna: “Fuq xiex qed tibni ħajtek?” “X’inhuma dawk l-affarijiet li għalik huma tant stabbli li ma timmaġinax li xi darba jistgħu jiġġarrfu huma wkoll?” “Hemm xi nies li tellajthom is-sema u kważi kważi poġġejthom flok Alla?” “Taf li anke huma jistgħu jiddeluduk?” “Wara xiex qed tiġri biex ikollok sens ta’ sigurtà f’ħajtek?” Forsi nibżgħu nisimgħuha, anke jien fil-fatt niddejjaq naħseb fuqha imma: “Konxju li saħħtek ukoll xi darba ser tħallik ukoll?”

Forsi tista’ tgħidli: “Ommi, x’teqred Father dalgħodu.” Ejja nħarsu lejha minn lenti oħra mela. Ġesù jgħid: “Imbagħad jaraw lil Bin il-Bniedem ġej fis-sħab b’qawwa kbira u bi glorja” (Mk 13, 26). U “Hekk ukoll meta taraw dan jiġri, kunu afu li hu fil-qrib, fil-bieb” (Mk 13, 29).

F’kelma waħda, din il-Kelma mhix tal-biża’, imma ġġorr fiha tama kbira. Il-Mulej qed jgħidilna, li meta jiġġarrfu l-idoli, meta jaqgħu dawk l-affarijiet li int kont taħseb li mhu ser jinstabtu qatt, proprju f’dak il-mument jibda l-ħelsien tiegħek. Jekk xejn, il-ħelsien mill-idoli, li jagħmlu minn kollox biex jiġbduk lejhom imma qatt ma jistgħu jagħtuk dak kollu li jwegħduk. Huma jafu b’dan, int normalment le.

Hawn hi t-tama! Li meta mmiss il-qiegħ fid-delużjoni għax waqgħu dawk l-affarijiet u persuni li kont nemmen li huma l-blata tas-salvazzjoni tiegħi; dawk l-affarijiet u nies li bnejt ħajti fuqhom; li weħilt magħhom, jidher ġej Hu, b’qawwa kbira u bi glorja.

U x’jiġi jagħmel Hu? Jiġi jqiegħed il-prijoritajiet f’posthom. In-nies ma tibqax tidealizzahom, ma tibnix ħajtek fuqhom imma tħobbhom anke jekk jiddeluduk. Il-fraġilità tagħhom tibda tagħmel parti mill-equation ta’ min huma, x’jistgħu joffru u x’qed tippretendi mingħandhom. Tinħeles mill-kilba żejda għall-ġid tal-art u mill-gidba faħxija li int ser tibqa’ hawn għal dejjem u li forsi hemm ċans tieħu kollox, jew almenu xi ħaġa miegħek. Jekk bnejt ħajtek fuq is-suċċess u l-prestiġju, il-fama u l-approvazzjoni tibda tirrealizza li int m’intix Alla, u normalment in-nies illum iċapċpu lilek, għada se jċapċpu lil ta’ warajk. Jekk bnejt ħajtek fuq saħħtek, tasal tinduna li xi darba din ser tonqsok ukoll u anke f’dak il-mument int imsejjaħ tgħix. Tinħeles mill-gidba li fil-ħajja kollox jista’ jmur sew u kollox irid ikun perfett, u min jaf forsi tieqaf tgerger ukoll!

Għiduli din hux libertà! Forsi għandu raġun il-Malti meta jgħid: “Tagħmel lil ħadd (u lil xejn) Alla.” Għax Alla huwa wieħed, u kull persuna jew ħaġa li int tagħmel ‘alla’, skont il-loġika hija ‘alla falz’.

Ilbiesi twal! Din il-frażi ma tistax ma tolqotnix, għax jien wieħed minn dawk li nilbes ilbiesi twal. Mhux jien biss, sħabi kollha insomma, xi darba jew oħra, nilbsu lbiesi twal! Nissoponi li l-problema mhux l-ilbiesi twal, sakemm dawn ma jkunux qed juru dak l-istil prinċipesk li spiss jikkritika l-Papa Franġisku. Il-problemi jiġu wara. “Jixtiequ min isellmilhom fil-pjazez, u fis-sinagogi joqogħdu fis-siġġijiet ta’ quddiem, u fil-postijiet ewlenin fil-pranzijiet; iberbqu ġid ir-romol, u mbagħad għal wiċċ in-nies idumu ħafna jitolbu” (Mk 12, 40).

F’kelma waħda Ġesù qed jeħodha kontra stil ta’ ħajja, li jtellef il-profezija. Il-profeta, qatt ma kellu l-attenzjoni fuqu. Il-profeta kien isir il-messaġġ li jkun qiegħed iġorr. Ġesù jeħodha kontra l-Kittieba minħabba li ma kinux profeti. Kienu jieqfu sax-xewqa li n-nies isellmulhom fil-pjazez, joqogħdu fis-siġġijiet ta’ quddiem, fil-postijiet ewlenin fil-pranzijiet, iberbqu ġid ir-romol u jitolbu għal wiċċ in-nies.

F’kelma waħda l-Kittieba, u lanqas ma rridu nimmaġinaw li kienu kollha hekk, kellhom pożizzjoni imma ma kellhomx profezija. Forsi ssaqsu ‘x’inhi l-profezija’? Il-profezija hija tħabbira, bil-kliem u bl-għemil ta’ stil ta’ ħajja li jmur ’l hemm mill-mod komuni li bih aħna nivvalutaw x’inhu importanti fil-ħajja ta’ soċjetà, fir-relazzjonijiet tagħna u f’dak kollu li ngħidu u nagħmlu. Il-profezija ssib l-għeruq tagħha fil-Vanġelu u fil-ħajja ta’ Ġesù.

Ngħidu aħna, jekk il-kultura dominanti tipproponi ħajja fejn inti tiswa daqskemm hemm nies isellmulek fil-pjazez, daqskemm nies jinżlu għarkupptejhom quddiemek, il-profezija titlob li int tkun differenti u tagħżel it-triq li fiha ma tidhirx jew ma tispikkax. Jekk l-ilbiesi twal, ngħidu aħna jsiru mod kif jien nidher, niddandan u nispikka, allura mhu qed inkun profeta xejn, imma biss parti mill-kultura li tara s-siwi ta’ persuna skont x’tilbes u kemm tidher.

Jekk il-kultura dominanti tgħidli li jien niswa daqskemm għandi flus, ġejjin minn fejn ġie ġie u kif ġie ġie, allura l-profeta jrid jara li l-flus tiegħu ġejjin b’mod ġust, mingħajr ma jiksru d-dritt ta’ ħadd u jagħżel għalih mhux ħajja miżera (il-miżerja mhi tajba għal ħadd) imma ħajja sobrija, sempliċi u bilanċjata.

Din tgħodd ukoll għal dak kollu li hu spiritwali. Jien nista’ nuża d-doni spiritwali tiegħi għal wiċċ in-nies, ftit qed inkun profeta. “Għal wiċċ in-nies” hija dejjem motivazzjoni zoppa. Jekk in-nies ma jibqgħux iċapċpuli, allura nbiddel l-istil ta’ ħajja. Jekk il-ħajja tat-talb tiegħi mhux qed tgħinni nkun profeta, iġifieri li jkolli stil ta’ ħajja alternattiv, allura ftit tiswa. Nista’ ngħaddi ħin twil nitlob, inkanta, liturġiji perfetti u pinġuti, knejjes kbar u mżejna bl-ikbar ġid, imma mbagħad ma ngħinx il-foqra u ma nħallix li l-knisja tkun spazju miftuħ għal min għandu bżonn, allura qed nagħżaq fl-ilma. Il-knisja jixirqilha l-isbaħ affarijiet, kif jixraq l-istess lill-bniedem. Dawn ma jmorrux kontra xulxin, imma jmorru flimkien, basta li t-tnejn ikunu preżenti flimkien, mexjin id f’id.

Jekk il-mentalità komuni tgħidlek li iktar ma jkollok ġieħ u privileġġi iktar tiswa allura l-profeta jrid jara li l-ikbar privileġġ huwa li sservi, taqdi u tħobb.  

Dan kollu li semmejt ma jgħoddx biss għal min jilbes ilbiesi twal. Huwa faċli ħafna li wieħed jitfa’ r-responsabbiltà tiegħu fuq min jilbes libsa twila u jserraħ il-kuxjenza li l-affarijiet li jsemmi Ġesù ma jgħoddux għalih.

Mal-foqra, flus, apprezzament, ġieħ, privileġġi kulħadd għandu x’jaqsam. Infatti Ġesù jibda l-Vanġelu billi jwissina sabiex niftħu għajnejna minn dawn it-talin. F’kelma waħda qed jgħidilna ma nagħmlux bħalhom. Huwa faċli ħafna li nsib l-inkoerenzi fl-oħrajn u nserraħ il-kuxjenza li ġaladarba jien ma nilbisx libsa twila, ikolli l-privileġġ li nagħmel agħar minnhom, u nibqa’ ngħid: “Għax il-Knisja missha tagħmel hekk jew hekk.” Ħajja Nisranija hekk, tiġi farsa għal kulħadd. Nispiċċaw biss inwaħħlu f’xulxin. Min jilbes libsa twila, iwaħħal f’min jilbes qasir, u min jilbes qasir iwaħħal f’min jilbes twil.

Jagħtina l-Mulej il-grazzja li lkoll kemm aħna ngħixu b’koerenza dak li l-Mulej sejħilna għalih, kulħadd fl-istat tiegħu u bil-mod li jaqbel mal-vokazzjoni partikulari tagħna.

Darba wieħed qalli li għeja jaħdem man-nies u l-gost li kellu fil-bidu u l-entużjażmu li jaħdem u jaqdi lin-nies issa donnu spiċċa fix-xejn. Qalli: “Dan l-aħħar kelli ġurnata fejn kull min ġie l-uffiċċju ġie bi lment u s-sabiħa kienet li donni jien kont il-kawża tal-problemi tagħhom. Min għax hekk u min għax hekk.” Saħansitra qalli: “U taf xiex l-aħħar wieħed li ġie saħansitra heddidni li ser itellagħni l-qorti.” Tħassartu u fhimtu. 

Illum fil-Vanġelu niltaqgħu ma’ kittieb li ma ġiex għand Ġesù b’xi fini li jonsbu, jew xi wieħed minn dawk li wara li Ġesù jirrispondih għal xi ħaġa jmur jiftiehem biex joqtlu. 

Nafu li Ġesù fl-aħħar mill-aħħar spiċċa tela’ l-qorti, tilef il-kawża u kkundannawh għall-mewt. Fl-aħħar mill-aħħar jispiċċa l-qorti għax kien ħaġa waħda ma’ missieru, dak li fil-Vanġelu tal-lum jgħidilna li għandna nħobbuh fuq kollox. L-imħabba li Ġesù kellu lejn missieru f’għajnejhom kienet li jagħmel lilu nnifsu daqs Alla. 

Id-domanda tal-qassis il-kbir kienet ċara lil Ġesù fil-proċess tiegħu: “Aħlifli fuq Alla l-ħaj u għidilna jekk intix il-Messija, Bin Alla” (Mt 26, 63). It-tweġiba ta’ Ġesù kienet ħafna iktar ċara mill-mistoqsija. “Inti stess qiegħed tgħidu” (Mt 26, 64). Il-qassis il-kbir jispiċċa jikkonkludi li ma kienx hemm bżonn ta’ xhieda iktar, għax kulħadd kien sema’ d-dagħwa u allura Ġesù kien ħaqqu l-mewt. Ovvjament din kienet ħaġa tassew ġdida – jekk fl-Antik Testment insibu li ħadd ma jista’ jara lil Alla u jgħix issa nsibu bil-kontra. 

Lil Ġesù tellgħuh il-qorti għax ma fehmuhx. Iva Ġesù huwa daqs Alla. Hekk kien u hekk hu. Ġesù mhux biss hu daqs Alla fin-natura tiegħu imma fl-imħabba. 

U aħna? Aħna kemm-il darba tellajna lil Alla l-qorti? Kemm-il darba ppruvajna nagħmlu ħaqq minnu? Anke l-istess dagħa, li huwa sfortunatament wieħed mill-karatteristiċi li jirrappreżentana, jipprova jagħmel ħaqq minn dak li hu Ġust. Aħna kemm-il darba ppruvajna ntellgħu ’l Alla l-qorti għax waħħalna fih tal-inkwiet li ġralna? Jekk hu ma ridux, imma ppermettieh, allura tort tiegħu! Kemm-il darba użajna lil Alla biex insibu lil xi ħadd f’min inwaħħlu ta’ dak li ġralna? 

Madanakollu jekk kien hemm xi ħadd li kellu jtella’ l-qorti lil Alla kien Ġesù nnifsu. Ġesù seta’ tella’ ’l Alla l-qorti għax bagħtu f’dinja li ma tatux merħba. Seta’ tellgħu l-qorti għax ħadu fid-deżert, għax wara lejl jitlob biex jagħżel l-Appostli, araw ir-riżultat, għax ħallieh waħdu meta l-iktar kellu bżonn, għax ħallieh jissallab ma’ salib. Kemm-il darba għedna imma x’għamilt ħażin biex jien ġrali hekk? Alla nsieni! 

Madanakollu Ġesù jgħid: “Jien u l-Missier aħna ħaġa waħda” (Ġw 10, 30). 

Aħna fejn nidħlu f’dan kollu? Alla huwa esperjenza sabiħa! Il-Missier huwa esperjenza li rridu nidħlu fiha. Ġesù jaqra l-esperjenza ta’ ħajtu mill-imħabba li l-Missier kellu lejh. 

Kieku aħna nidħlu wkoll f’din l-esperjenza? Kieku nifhmu li Alla huwa dak li jimxi magħna? Kieku, nidħlu f’mentalità fejn dak kollu li ma nifhmux mhuwiex tort ta’ Alla. Li twaħħal f’xi ħadd għal xi ħaġa li ma tifhimx, hija tbatija doppja, għax minbarra t-tbatija tal-esperjenza, tiżvoga billi toħloq għadu, mhux għax hu jsir għadu tiegħek, imma għax int tibda tħares lejh bħala xi ħadd li għandu xi ħaġa kontra tiegħek. 

Imma mhux hekk! 

Ġesù ma jwaħħalx fil-Missier għall-affarijiet koroh li jiġrulu. Ġesù jintelaq għax jaf li Alla mhuwa qatt l-oriġini tal-ħażen. U hekk aħna wkoll, jekk nieqfu nfittxu biss il-ħajja kif irriduha aħna, nibqgħu żguri li nkunu fil-paċi, għax Alla tagħna huwa Alla tal-paċi. 

Darba wieħed mill-patrijiet qalli li fid-dinja hawn nies li ma jemmnux daqskemm hawn nies li jemmnu. Iġifieri jekk taqbad dawk kollha li b’xi mod għandhom xi forma ta’ twemmin (Kattoliċi, Protestanti, Musulmani, Ħinduisti, eċċ.) u tgħoddhom flimkien u tqabbilhom ma’ dawk li m’għandhom l-ebda forma ta’ twemmin, in-numri huma simili ħafna. Issa jien ma nafx kemm hi vera din l-istatistika jew x’inhuma s-sorsi u l-valur xjentifiku tagħha. Li naf hu li malli smajtha f’widnejja dewa l-kliem ta’ Ġesù: “Meta jiġi Bin il-Bniedem ser isib il-fidi fuq l-art?” (Lq 18, 8).

Meta qrajt dan il-Vanġelu weħel ma’ moħħi l-kliem li Ġesù jgħid lil dan ir-raġel: “Il-fidi tiegħek fejqitek” (Mk 10, 52). U moħħi beda jagħqad, fuq din ukoll, mal-ħafna affarijiet oħra li jagħqad fuqhom. Imma l-fidi x’inhi? U agħar minn hekk, jien għandi fidi?  

Neħħejt minn moħħi mill-ewwel li l-fidi hi li meta nitlob irrid bilfors naqla’. Dan il-ħsieb ibeżżagħni u iktar u iktar jekk din l-idea twassalni neħodha kontra Alla meta l-affarijiet ma jmorrux kif nixtieq jien, meta nitlob u ma naqlax. 

Bdejt nipprova nara iktar fil-fond u weħilt mal-ħsieb li l-fidi hija wegħda li jagħmlilna Alla biex jagħmilna sħaħ. Biex ikompli fina dak li jonqos, li jagħmilna integri. L-ewwel proposta ta’ fidi li nsibu fil-Bibbja hija dik li Alla jagħmel lil Abram – dik li jkollu Iben. Il-fidi hija dik ix-xewqa li Alla jitfa’ fina għalih.  

Hija sejħa – kien Alla li sejjaħ lil Abram b’ismu u bħalu lill-profeti kollha.  

Hija kurżità – siġra taqbad u ma tinħaraqx. Jgħid Mosè: “Ħa nersaq u nara din id-dehra tal-għaġeb għala mhux jinħaraq l-għollieq” (Eż 3, 3).  Alla ħafna drabi hekk jagħmel magħna, ixennaqna, jitfa’ fina l-kurżità, jattirana. Idewwaqna ftit mis-sbuħija tiegħu biex ixennaqna għalih, biex nitkaxkru minnha. Papa Benedittu kien jgħid li l-fidi tinxtered b’attrazzjoni.  

Il-fidi allura hija wegħda li inti tista’ tmur ’il bogħod ħafna minn dak li inti qatt tista’ taħseb jew tixtieq. “Lil dak Alla li, bis-setgħa tiegħu li taħdem fina, għandu l-qawwa li jagħmel kollox bil-wisq iżjed milli aħna nistgħu nitolbu jew naħsbu” (Ef 3, 20).  

Il-fidi allura la hija sejħa, la hija kurżità, ma tibdiex minna imma hija rigal. Huwa Alla li dejjem jagħmel l-ewwel pass. Imma daqskemm il-fidi hija rigal hija wkoll għażla personali u libera tal-persuna.  

Jien nista’ jkolli kurżità nara x’hemm f’pakkett imgeżwer li kollox jindika li hu rigal imma nista’ niddeċiedi li dak ir-rigal ma niftħu qatt. Rigal jibqa’ imma moħli.  

Il-fidi, din l-istedina ta’ Alla, mhux dejjem tieħu l-forma ta’ rigal imma kultant, anzi bosta drabi, tieħu forma ta’ ktieb li jien irrid niftaħ, naqra u nirrifletti fuqu. Irrid nagħmel sforz biex naqra l-istorja tiegħi b’lenti ta’ fidi.  

Drabi oħra l-fidi ssir xi forma ta’ word search jew crossword biex nifhem li fl-istorja mħawda tiegħi Alla għandu pjan, għandu risposta. Meta tagħmel xi waħda minn dan il-logħob li semmejna inti taf li r-risposta żgur qiegħda hemm. Qatt ma smajna li kien hemm crossword qarrieqa. Ir-risposta tkun hemm imma mhux dejjem evidenti għal għajnejna.  

L-istess ħajjitna, il-fidi wkoll, tiġi purifikata sabiex Alla li hu l-awtur tal-wegħda joħroġ dejjem ta’ raġel, li jagħti kelma u jżommha. U jekk lil Abram wiegħdu lil Iżakk u nisel kbir daqs il-kwiekeb tas-sema u daqs ir-ramel ta’ xatt il-baħar, lilna jagħmilna sħaħ billi jagħtina ’l Ġesù Kristu u l-ħajja ta’ dejjem.

Immaġina li jkollok xewqa li ssir sinjur u tibda temmen li jekk tmur għand xi ħadd sinjur u titolbu s-somma li għandek bżonn dan f’teptita t’għajn ser jaqbad u jtik is-somma flus mixtieqa. F’kemm ilni ngħidlek issir sinjur u l-ħolm li kellek moħbi fil-kexxun isir realtà. Iva, iva, oħlom! Hekk ħasbu wlied Żebedew u hekk naħsbu aħna anke jekk fil-fond nafu li l-ħajja mhix hekk, il-ħajja titlob li wieħed biex jiekol irid jaħdem. San Pawl stess f’waħda mill-ittri tiegħu jgħid li “Min ma jridx jaħdem dan anqas m’għandu jedd jiekol” (2 Tes 3, 10). 

Kultant naħsbu li l-ħajja spiritwali hija xi ħaġa simili għal meta titlob pjaċir lil xi ħadd. Alla ser jeħlisna minn dak li jdejjaqna, ser jagħmel il-mirakli u aħna paxxuti paxxuti ser insalvaw bi grazzja tiegħu biss. Din il-kwistjoni swiet lill-Knisja waħda mill-ikbar firdiet (Grazzja vs Opri). Martin Luteru kien jemmen li aħna salvi bil-grazzja biss u, ngħiduha kif inhi, ma kellux tort. Il-fatt li Alla ħalaqna, fdiena, issallab għalina, u tana dak kollu li għandna bżonn biex ngħixu ħajja hienja hija biss frott il-grazzja. Kieku ried seta’ ma għamel xejn minn dan. Iġifieri tassew li kollox grazzja. 

Madanakollu, biex iżżomm il-grazzja, Alla ma jista’ jagħmel xejn! Irid ikun l-impenn tagħna li nagħmlu xi ħaġa biex dik il-grazzja nżommuha, ngħixuha u nħalluha tagħmilna hienja. Ma jiswa għalxejn jekk ikollok il-biljett rebbieħ tal-lotterija u qatt ma tmur tieħu dak li hu tiegħek. 

Ġesù qatt ma jilludina li kollox ser ikun ward u żahar. Biex tagħmel it-tajjeb trid tħallas prezz, tant li kultant tħossok ser tiddispra għax il-prezz huwa għoli ħafna. 

Iva, biex tkun Nisrani trid tħallas prezz. Biex issib it-teżor trid tfittex, l-istess biex issib il-perla u l-istess biex tbigħ kollox biex tixtri l-għalqa jew il-perla. Li taqla’ għajnejk, riġlejk, idejk, biex tkun dixxiplu mhux ċajta.

Il-grazzja tiswa, tiswa li kuljum tara ħajtek liema direzzjoni qed taqbad, li għalik ma jgħaddix kollox, li għandek valuri, li għalik ma jgħoddx li kollox qisu xejn mhu xejn u li l-ħażin sar tajjeb, għax issa hekk il-moda.

Il-grazzja għandha prezz li jwarrbuk, li jgħadduk b’miġnun, li ma jifhmukx! Il-grazzja għandha prezz li jqisuk minn ta’ wara l-muntanji, li jippruvaw jilagħbuk, jimmanipulawk. Il-grazzja għandha prezz li min suppost imexxik lejn soċjetà iktar ġusta jipprova jikkonvinċik li huwa normali li ma tkunx ġust bl-iskuża li kulħadd hekk jagħmel. 

Jekk mhux ser tħallas il-prezz tal-grazzja, hemm prezz agħar xi tħallas; li tibqa’ skjav tiegħek innifsek, li tibqa’ trid kollox, imma dak il-kollox qed jgħallik. Darba xi ħadd qalli u vera kellu raġun: “Aħna nixorbu l-valenu u nistagħġbu li qed immutu.” 

Forsi tgħidu kemm int negattiv! Lanqas xejn! Għax ir-riżultat tal-prezz li rridu nħallsu għall-grazzja hija libertà sħiħa, ferħ dejjiem. U l-ferħ ikun li tissieħeb fi tbatijietu għax għandek it-tama li dik it-tbatija ser tħalli l-frott.

Hekk kif naqraw il-Vanġelu nindunaw li m’għandniex l-isem ta’ dan ir-raġel għani. B’mod ġeneriku ħafna l-Vanġelu jgħidilna ‘raġel’. Il-Vanġelu ma jgħidilniex x’jismu imma jgħidilna x’kellu: “bosta ġid”. U proprju fil-għana hemm dan ir-riskju kbir. L-għani spiss jaħseb li ismu, li l-identità tiegħu, tiddependi biss minn dak li għandu, minn dak illi jagħmel, minn dak illi l-oħrajn jaħsbu fuqu. Kellu wkoll, miskin, ħafna prożunzjoni ta’ kemm kien raġel sewwa. Meta Ġesù jkellmu dwar l-osservanza tal-liġi dan minnufih iwieġbu: “Mgħallem jien dan kollu ilni nħarsu sa minn żgħożiti.” 

Min ipoġġi l-fiduċja tiegħu biss fil-ġid tal-art jibda jaħseb li ismu huwa l-isem tad-ditta tal-ħwejjeġ li jilbes. Jibda jemmen li dak li jtih isem hija l-karozza lussuża li għandu. Miskin jibda jemmen ukoll li ismu jiddependi minn kemm bena affarijiet li jġibu ismu, minn kemm ismu jidher fuq credit cards. Sfortunatament hemm ir-riskju wkoll li jaħseb li għandu isem daqskemm hu popolari. 

L-għani huwa dak li jinsa li Huwa fatt li mitt sena oħra ma jkunx għadu hawn. Huwa fatt li l-ħajja hija fraġli u tgħaddi malajr. Il-Bibbja tgħid li “l-ħajja tal-bniedem hija b’kollox sebgħin sena, tmenin jekk inkunu f’saħħitna u l-biċċa l-kbira taħbit u niket. Malajr tgħaddi u aħna mmorru magħha” (Sl 90, 10). Spiss allura, konxji ta’ din il-prekarjetà, nibdew nagħmlu affarijiet li b’xi mod inessuna li aħna fuq din l-art m’aħniex għal dejjem. Nippruvaw nagħmlu xi ħaġa biex nagħtu lilna nfusna l-impressjoni li aħna ser nibqgħu hawn. Allura arana nippruvaw noħolqu “mini-ġenna”. Forsi s’hawn m’hemmx xi inkwiet tal-għaġeb, imma l-inkwiet jibda meta dik il-“mini-ġenna” nipprova noħloqha għalija biss. Allura arani nrekken, infaddal, biex qabel norqod filgħaxija jkolli rasi mistrieħa.

Imma filgħaxija rasi ma tistrieħx fuq l-imħadda għax naf li għandi ħafna flus il-bank, imma għax naf li ta’ ħdejja għandu x’jiekol.

Rasi ma tistrieħx għax lill-mara, sforz ir-regħba tiegħi, ma nagħtihiex lanqas 5 euro, imma għax naf li kuntenta li qed naqsmu kollox flimkien.

Rasi qabel norqod ma tkunx mistrieħa għax irnexxieli nġelled familja bir-regħba tiegħi fuq il-wirt li ħallew ommi u missieri imma għax lili ħa jibqgħu jiftakruni bi bniedem ġeneruż u tal-paċi.

U kif tista’ tistrieħ rasi qabel norqod meta naf li minħabba r-regħba tiegħi hawn nies li mhux qed jitħallsu kemm jistħoqqilhom? Kif nista’ norqod mistrieħ meta nbigħ prodotti li jagħmlu l-ħsara, huma x’inhuma?

Għal dan kollu tista’ twassal ir-regħba. Għiduli intom kemm hawn nies li għax alla tagħhom il-flus sallbu lil ħafna oħrajn? Kemm għandna vittmi tal-ġlied minħabba l-wirt, vittmi tad-droga u tal-użura?

Kemm minħabba r-regħba jispiċċa jbati wkoll “il-ġmiel li hawn madwarna”, għax jispiċċa jbati l-ħolqien sabiħ li Alla tagħna biex nieħdu ħsieb?

Ġesù llum huwa ċar tant li forsi jaħsadna imma ma nistgħux ma nammettux li ħafna drabi norbtu qalbna wisq mal-affarijiet li jgħaddu. Ħafna drabi t-talb tagħna huwa wisq ikkonċentrat fuq il-“Ħobżna ta’ kuljum agħtina llum” u ninsew li aħna nistgħu nkunu responsabbli ta’ ħafna inkwiet minħabba l-flus.

Il-Mulej iridna nies ħielsa li ma nsiru skjavi ta’ xejn. Meta l-flus iservuni (jaqduni) m’hemmx problemi kbar imma meta jien nibda nsir skjav tagħhom hemm iva, hemm għandi għax ninkwieta. Trid tkun taf x’inhi l-kura? Agħti, qassam, tikolx waħdek.

Jalla lkoll kemm aħna nagħmlu esperjenza ta’ dak li huwa l-ħelsien, il-ħelsien vera, dak li jista’ jagħtina Alla biss!

Illum il-Mulej ikellimna fuq realtà sabiħa ħafna – iż-żwieġ u l-familja. Madanakollu din ir-realtà daqskemm hi sabiħa, daqshekk ieħor hi delikata. Ħasra li l-Fariżej isaqsu lill-Mulej dwar din ir-realtà mhux b’xi fini li joħorġu s-sbuħija ta’ dan il-misteru ta’ relazzjonijiet imma sempliċiment biex iġarrbuh. Ma talbuhx tagħrif dwar is-suġġett imma l-mistoqsija tagħhom għandha l-intenzjoni li tattakka lilu personalment. 

Rigward iż-żwieġ ħafna drabi jkollna nagħmlu l-kontijiet mad-differenza li hemm fl-ideal u ma’ dak li jista’ jiġri fir-realtà. Nafu li l-ideal huwa żwieġ għal dejjem, imma fir-realtà nsibuna nġorru l-ġerħat ta’ separazzjonijiet, annullamenti u divorzji. Huma realtajiet li jġorru fihom ħafna weġgħat, piki, xi drabi vjolenza u azzjonijiet ħżiena fejn bosta drabi jbatu l-konjuġi nfushom, familjari tagħhom, kif ukoll it-tfal. 

Tajjeb li nagħmlu wkoll il-kontijiet, mhux biss ma’ dawn imma anke ma’ jien x’qed nistenna miż-żwieġ u x’inhu dak li anke jekk għadni ma għextux jista’ jinqala’ fil-ħajja miżżewġa. 

Aħna nidħlu għaż-żwieġ bit-tama li dik ir-relazzjoni partikulari tagħti sens lill-eżistenza tagħna fuq din l-art. Fil-bidu tal-ħajja miżżewġa jidher li jkun hemm proġett komuni ċar ħafna – “aħna rridu ngħixu u nikbru flimkien”. Il-proġett komuni huwa r-relazzjoni fiha nfisha u għal ħafna tibda wkoll bħala relazzjoni li ser isseħħ f’Alla. Relazzjoni esklussiva ser tkun din ir-relazzjoni li ħa tiddetermina l-proġett li aħna nsejħulu: ‘ħajjitna’. 

Kemm hu utli li meta xi ħadd jiġi biex jieħu dan l-impenn fil-ħajja jkun ukoll ftit saqajh mal-art u l-ewwel u qabel kollox jara hu xi jrid minn din ir-relazzjoni. Kultant jista’ jiġrilna li mogħmijin bil-fażi tan-namur (normali) nibqgħu għaddejjin u qatt ma nsaqsu lilna nfusna mistoqsijiet bħal: 

• Jien min jien? 

• X’qed jimmotivani? 

• Jien x’nixtieq minn din ir-relazzjoni? 

Jista’ jkun li, għalkemm kultant ikollna intenzjonijiet tajba, mhux dejjem ikunu daqshekk tajba li ser iwassluni fil-verità biex jien nagħti ħajti għall-persuna li magħha nixtieq nibni l-bqija tal-eżistenza tiegħi. 

Hemm motivazzjonijiet li, għalkemm jidhru raġunati, ma jkunux daqskemm jidhru bħal ngħidu aħna: ma nixtieqx inkun waħdi; din il-persuna ser timla dak li hemm nieqes fija; din il-persuna biex tkun persuna sħiħa għandha bżonn lili. 

Matul il-mixja tal-ħajja tajjeb li nieqfu u nirriflettu. Meta l-affarijiet ma jkunux daqshekk entużjażmanti daqskemm kienu fil-bidu mhux neċessarjament ifisser li żbaljajt it-triq. Tajjeb li f’mumenti bħal dawn insaqsu x’kienu l-aspettazzjonijiet li kelli rigward iż-żwieġ u nkun sinċier miegħi nnifsi li forsi kienu wisq ’il bogħod mir-realtà, bħal ngħidu aħna: aħna mhux se jkollna xi ngħidu; il-ħajja sesswali tagħna ser tkun dejjem esperjenza qawwija; ser inkunu mdawrin b’nies li ħa jammiraw iż-żwieġ tagħna; ser nikkumplimentaw lil xulxin f’kollox; ser ikollna t-tfal, ser ikunu b’saħħithom, ser ikunu dejjem kuntenti. Wisq probabbli f’dan il-mument ikolli naċċetta l-fatt li kelli xi aspettazzjonijiet irreali u nippurifika l-motivazzjonijiet konxji jew inkonxji li seta’ kelli.

Bosta drabi jiġri li fil-bidu minn tnejn insiru wieħed, u maż-żmien minn tnejn nerġgħu nsiru wieħed. Huwa f’dan il-mument li jkolli, bi grazzja t’Alla, naffronta r-realtà u nifhem li fil-ħajja reali l-ħajja titlob ukoll bdil fil-mentalità tiegħi u ma nafdax fil-ħila tiegħi biss. 

Nibda naċċetta li l-persuna li qed nagħti ħajti għaliha ma timliex il-vojt kollu tiegħi; li jien ma nistax nissodisfa l-bżonnijiet kollha tagħha; li kultant jiġri wkoll li negħjew ningħataw; li l-persuna l-oħra għadha qed tikber u bħali għadha ma waslitx għall-maturità kollha tagħha; li l-persuna l-oħra għandha tesprimi ruħha anke jekk dak li tgħid mhux dejjem ser ikun sabiħ li nisimgħu. Bħal kull vokazzjoni oħra, iż-żwieġ huwa għotja u mhux dejjem faċli li tingħata, anzi jkun hemm drabi nkun nixtieq biss li xi ħadd jingħata għalija. 

Huwa proprju hawn li jidħol il-Mulej li, bil-kelma tiegħu, bl-għerf tiegħu tas-salib u fil-qadi tal-ħasil tar-riġlejn iwassalni nifhem li l-imħabba vera hija bħall-mewt u li bosta drabi nkun mistieden immut għalija nnifsi.

Illum il-Vanġelu jlaqqagħna mar-reżistenza tal-Appostli għal xi ħadd li kien qed jagħmel il-ġid f’isem Ġesù imma li s-soltu ma kienx ikun magħhom. Immaġinaw naqra kieku raw lil xi ħadd li kien qed jgħid jew jaħdem kontrihom. 

Tal-għaġeb aħna l-bnedmin. Meta xi ħadd jagħmel il-ġid imma mhux minn tagħna rridu nwaqqfuh u meta xi ħadd jaħdem kontrina nkunu rridu nieqfu aħna għax nibżgħu minnu. Fiż-żewġ każi nħossuna martri. Meta xi ħadd jagħmel il-ġid u mhux minn tagħna nħossuna martri għax nibdew nibżgħu li ser jirnexxi iktar minna, nibżgħu li ser iqabbluna miegħu, l-iktar l-iktar jekk ikun qed jagħmel l-affarijiet aħjar minna jew qed jgħaddina fis-suċċess u l-popolarità. Ġesù jisfidana biex aħna nkunu kapaċi nifirħu bil-ġid li jkun qed jagħmel ħaddieħor. 

Meta niftakru li kemm issa u mal-medda taż-żmien minn mindu Alla sebbaħ id-dinja bil-Vanġelu, bosta Nsara ħutna kellhom isofru tbatija qalila għax kienu xhieda, tassew għandna għalfejn nikkunsidraw l-atteġġjamenti tagħna li nwaqqfu lil xi ħadd milli jxandar għax mhux magħna bħala atteġġjamenti tassew infantili. 

Għall-imħabba u l-verità tal-Vanġelu bosta minn ħutna taw ħajjithom kollha sat-tixrid ta’ demmhom. Huma x-xhieda pereċċellenza tal-fidi mwettqa fil-prattika. Huma dawk li kellhom il-kuraġġ jirċievu l-libsa tal-magħmudija fil-festa tal-Għid minkejja konxji li f’qasir żmien setgħet issir ħamra bid-demm tal-martirju.

Ġieli nisimgħu, u sfortunatament ma nisimgħux biżżejjed li f’pajjiżi xi ftit jew wisq ’il bogħod minna diversi Nsara jxerrdu demmhom għall-fidi. F’diversi postijiet oħra fid-dinja, l-iktar fin-naħat tagħna, fortunatament m’għandniex martri tad-demm. Imma dan ma jfissirx li ma jeżistux forom oħra ta’ martirju; huwa l-martirju ta’ min, għax ixandar il-verità u s-sbuħija tal-fidi Nisranija jiġi rredikolat jew ħalqu magħluq. Anke fostna ssib  komunitajiet u persuni li jgħixu l-fidi Nisranija fir-radikalità tagħha. Dawn il-persuni faċli jiġu rredikolati jew meqjusa dejqa u antikwati. 

Aħna, id-dixxipli ta’ Ġesù, fiż-żmien tal-lum nafu li aħna għandna nkunu ta’ spalla, għajnuna, kuraġġ u ħniena għal kull min dineb, għal kull min is-sitwazzjoni personali tiegħu mhux bilfors u dejjem kienet, jew għadha koerenti, mal-Vanġelu. Dan minħabba l-fatt li l-komunità ta’ Ġesù hija stess hi suġġett għad-dnub u l-infedeltà lejn il-Vanġelu. Fl-istess ħin id-dixxiplu ta’ Ġesù ma jistax jibqa’ sieket quddiem forom ta’ dnub organizzati, quddiem forom espliċiti li, minħabba xi interess jew ieħor, iġibu fix-xejn is-sbuħija tal-Aħbar it-Tajba. 

Biex ma nispiċċawx vittmi tal-martirju jista’ jiġri li nbigħu l-fidi tagħna għal ftit ċenteżmi: popolarità, interessi ekonomiċi, mistħija. In-Nisrani, kultant, quddiem il-verità tal-Vanġelu jispiċċa jibża’ jxandar għax jaf li hu wkoll ma jlaħħaqx mal-ideali li jipproponi. Jibda jemmen li biex ixxandar il-verità tal-Vanġelu trid tkun perfett. Imma l-verità hi li mhux vera li biex ixxandar il-Vanġelu trid tkun qisek xi anġlu miexi fl-art. Kemm nies li qed isofru minn xi vizzju u dgħufija, ġenwinament ikunu jixtiequ li n-nies li jħobbu ma jgħaddux mill-istess jasar tagħhom. Dan ifisser li lanqas l-istess dgħufija tagħna m’għandha tbeżżagħna milli nxandru l-verità. Inkunu iktar sinċiera jekk nammettu li l-Vanġelu huwa veru, u aħna minħabba raġunijiet varji mhux qed inlaħħqu ma’ dak l-ideal, milli nikkonkludu li dak l-ideal huwa gidba.

Jekk l-għajxien tal-fidi tagħna ma jqanqal lil ħadd jisfidana dwar it-tama li hemm fina, allura jista’ jkun li qed ngħixu Vanġelu li mhux ta’ Ġesù, imma Vanġelu li aħna b’reqqa llimajna biex jidħol kullimkien u ma jiskomoda lil ħadd. Jista’ jkun li l-Vanġelu tagħna huwa Vanġelu magħluq ġos-sagristiji u fil-knejjes, Vanġelu li mhux ħmira fis-soċjetà tagħna imma iktar ġabra ta’ kompromessi biex ma ndejqu lil ħadd u, iktar minn hekk, biex ħadd ma jdejjaq lilna. Ġesù jibqa’ ċar: “Dak li jien ngħidilkom fid-dlam għiduh fid-dawl, u dak li ngħidilkom f’widnejkom xandruh minn fuq il-bjut” (Mt 10, 27).

Meta kont tifel u żagħżugħ spiss kont nisma’ din il-frażi: “Tibżgħux tmorru kontra l-kurrent.” 

Mela ma nibżgħu minn ħadd la minn min jagħmel il-ġid imma mhux minn tagħna u lanqas minn dawk li huma kontra tagħna.

Darba kont qed nagħmel talk lil xi tfal tal-primarja. Dakinhar xtaqt inkellem lit-tfal dwar il-bżonn li nfaħħru lil xulxin għat-tajjeb li kapaċi nagħmlu, f’kelma waħda li nkunu nies li kapaċi napprezzaw it-tajjeb tal-oħrajn. Dakinhar iddeċidejt li nibda b’domanda: “Tfal kif tħossukom meta tagħmlu xi ħaġa tajba u ħadd ma jgħidilkom prosit jew bravi?” Skiet… xi ħadd jgħolli idu. “Tajjeb ħafna Fr!” Dak il-ħin iċċassajt, bejn għax waqqagħli l-punt li fuqu kelli nibni t-talk u bejn għax il-Mulej forsi ried jurini verament xi tfisser ċkunija. U proprju llum Ġesù qed jispiċċa l-Aħbar Sabiħa tiegħu (il-Vanġelu) bi frażi li għal ħafna minna, għodduni magħkom, hi diffiċli li titwettaq fil-prattika: “Aħna qaddejja li ma niswew għal xejn, għamilna dak li kellna nagħmlu” (Lq 17, 10)! Normalment il-prosit jimlielna xi ftit żaqqna!

Biex wieħed jasal għal dan l-istat irid ikollu dak id-don li ħafna nies kbar fil-Bibbja kellhom… id-don taċ-ċkunija! 

Ġesù diversi drabi fil-Vanġelu b’paċenzja kbira jipprova jfiehem lill-Appostli, u magħhom lilna wkoll li fis-Saltna tas-Smewwiet il-kbir huwa ċ-ċkejken. Meta tqum kwistjoni bejniethom dwar min hu l-ikbar, iressaq lejh tifel żgħir u jgħidilhom: “Min jilqa’ lil dan it-tifel żgħir minħabba f’ismi, ikun jilqa’ lili: u min jilqa’ lili, ikun jilqa’ lil dak li bagħatni. Għax min hu l-iżgħar fostkom ilkoll dan hu l-kbir” (Lq 9, 48). Ġesù jipprova jgħallimhom li għalih il-kbir hu dak illi jaqdi l-iktar, dak illi jservi.

Dan Ġesù m’għamlux biss bil-kliem. Tiftakru x’għamel fl-aħħar ċena? Ġesù jgħaddi u jaħsel saqajn id-dixxipli tiegħu. Pietru jieħu skandlu. Ma setax jifhem kif dan il-Messija, kif dan is-Sultan tal-Lhud, jgħaddi u jaħsillu riġlejh maħmuġa. Għalih kien skandlu kbir li l-Imgħallem tiegħu jinżel għarkupptejh quddiemu. B’xi mod Pietru b’dak li qal: “Ma jkun qatt li taħsilli riġlejja” (Ġw 13, 8) ried ifisser: “Kieku kont jien l-Imgħallem u int id-dixxiplu żgur li ma kontx ser ninżel u naħsillek riġlejk.” Imma Ġesù bħal dejjem, ta’ intelliġenti li hu, jgħidilhom: “Tifhmu x’għamiltilkom? Intom issejħuli l-Imgħallem u l-Mulej, u sewwa tgħidu għax hekk jien. Mela jekk jien li jien l-Imgħallem u l-Mulej ħsiltilkom riġlejkom, hekk agħmlu intom ukoll wieħed lill-ieħor” (Ġw 13, 13). Ġesù jrid jurina li quddiemu min hu ċkejken huwa kbir. 

Ġesù fl-għajnejn tal-bnedmin huwa iktar bniedem fallut u deludenti. Għal xi wħud, Ġesù huwa dak li jitkellem is-sewwa, għal oħrajn huwa xi ħadd b’qawwa speċjali li jfejjaq, għal oħrajn huwa xi ħadd li jinstiga polemiki mal-awtoritajiet reliġjużi. Huwa deludenti għal min ħaseb li Ġesù jista’ joħloq xi sistema politika li twaqqa’ l-oppressjoni Rumana. In-nies iridu lil xi ħadd prattiku li jbiddel is-sistemi kollha u joħloq sistema perfetta ta’ awtorità. Imma dan mhux il-ħsieb ta’ Ġesù. Il-Mulej huwa ċ-ċkejken ta’ Alla u l-istess il-komunità li waqqaf. 

Il-komunità ta’ Ġesù mibnija fuq l-imħabba, u normalment biex twaqqa’ sistema ta’ oppressjoni trid il-vjolenza. Ġesù jwaqqa’ s-sistemi inġusti billi ma jipparteċipax fihom. Ġesù joħloq komunitajiet alternattivi fejn fihom issaltan l-imħabba. Ġesù mhux vjolenti, u allura l-ħsibijiet għolja ta’ rivoluzzjoni mhumiex il-ħsibijiet tiegħu. Ġesù ġie biex jibni s-Saltna, u s-saltna tiegħu ma tinbeniex la permezz ta’ rivoluzzjoni u lanqas permezz tal-mibegħda. Is-saltna tiegħu tinbena fuq il-qadi, l-imħabba tal-aħwa u tal-għedewwa, il-maħfra, it-tieba u l-ħniena. Għalhekk il-komunità tiegħu hija fraġli; ftit irġiel u nisa li jibqgħu fidili għall-kmandament tiegħu tal-imħabba.

Il-komunità ta’ Ġesù hija realtà fraġli ħafna, fl-istess ħin qawwija. Fraġli għal-loġika tad-dinja li tedha fil-poter u taħseb li l-poter jista’ jsalva lil xi ħadd. Kemm ideoloġiji matul l-istorja pproponew ħelsien, imma wara li qerdu lil min kien qed iġib oppressjoni, inbidlu huma stess f’qawwa iktar ħarxa ta’ oppressjoni. Kemm ideoloġiji pproponew bidla fi strutturi ta’ inġustizzja, imbagħad saru huma stess struttura ta’ inġustizzja, agħar minn ta’ qabilhom. L-istorja tal-umanità mimlija b’eżempji bħal dawn.

Il-komunità ta’ Ġesù tiddeċiedi li tibqa’ fraġli, li ma tipparteċipax f’dawn l-istrutturi. Hi wkoll, bosta drabi, tkun ittentata li tikber, li toħloq strutturi u duttrini li ma jintmessux, imma l-qawwa tagħha ma tinsabx fl-istrutturi u anqas f’duttrini bla qalb, imma fil-fraġilità tar-riżorsi tagħha. Il-bidla vera ma ssir qatt permezz ta’ ideoloġiji u lanqas permezz ta’ strutturi ta’ poter. Il-komunità ta’ Ġesù tbiddel mill-qiegħ, minn realtajiet umani profondament fraġli imma li jgħixu bil-fedeltà l-Vanġelu u joħolqu fejn jgħammru biċċa mis-saltna fuq l-art. Il-komunità ta’ Ġesù mhi qatt komunità trijonfali.

“Meta jkun hemm it-trijonfaliżmu, Ġesù mhuwiex hemm. Jew, jekk hemm trijonfaliżmu huwa l-pass li jmiss għall-Ġimgħa l-Kbira. L-uniku trijonfaliżmu veru li joqgħod huwa dak ta’ Ħadd il-Palm. Il-Mulej qiegħed hemm. Dak it-trijonfaliżmu qed jgħidlek: ‘Ħejji ruħek għal dak li ġej…’ M’hemmx soluzzjonijiet maġiċi. Dak huwa l-kriterju tiegħi: it-trijonfaliżmu mhuwa qatt ta’ Ġesù. It-trijonf ta’ Ġesù, dak veru, huwa dejjem fuq is-salib!”