Posts in category: Spiritwali

Meta konna żgħar il-melħ kien parti essenzjali mill-ikel fil-familja tagħna. Niftakar ’l ommi titfa’ ftit melħ fil-borma, ittiegħem l-ikel, tieqaf ftit, imbagħad jew iżżid ftit, jew inkella tgħid, kultant f’qalbha u kultant b’mod li jinstema’: ‘Tajjeb.’  Ħlief dik id-darba li bis-sħana nħall it-tapp tal-bott tal-melħ u l-għaġin safa mgħolli bħal donnu fl-ilma baħar! Bi żmien l-melħ sar optional. Ma baqax igawdi d-dritt li jsib postu fil-borma, imma kellu jikkuntenta li jitpoġġa fuq il-mejda bit-tama li xi ħadd tiġih ħniena minnu. Hekk sewwa u hekk xieraq. Is-saħħa l-ewwel, u l-pressjoni trid iżżommha taħt kontroll. Min irid jieħu. Kulħadd kuntent.

Hu x’inhu, il-melħ hu ingredjent li jagħti togħma tajba u Ġesù dan kien jafu tant li lilna jqabbilna mal-melħ. Żgur li Ġesù kien jaf x’kien l-użu komuni tal-melħ: jagħti togħma, iqabbad l-għatx, jiftaħ l-aptit, u jippreserva l-affarijiet milli jiħżienu.

Ġesù meta jgħid li aħna melħ qed jurina min aħna u jagħtina missjoni. Jgħid li aħna ġa melħ imma jekk irridu nħallu effett irridu nitħalltu. Il-melħ waħdu tajjeb, imma jekk ma jitħallatx kif jista’ jkun hemm min igawdi mit-togħma li kapaċi jagħti?  Kif jista’ l-melħ jiftaħ l-aptit jekk xi ħadd ma jiħux ftit? Kif jista’ jqabbad l-għatx jekk dak li jkun ma jagħmilx użu minnu? U l-istess kif jista’ jippreserva l-affarijiet milli jmorru, jekk il-melħ ikun fuq il-mejda u l-affarijiet li għandhom jiġu preservati xi mkien ieħor? Il-melħ fuq il-mejda t’ommi vera tajjeb, imma waħdu fuq il-mejda, jekk ħadd ma jużah, ftit għandu effett.

Għalhekk Ġesù jagħtina wkoll missjoni li nitħalltu, li nidħlu fid-dinja, li b’xi mod inkunu togħma tajba fejn inkunu. U kif ser inkunu? Eżatt qabel dan id-diskors dwar il-melħ u d-dawl Ġesù jagħmel id-diskors famuż tal-muntanja. U propju jgħid kif nistgħu nagħtu togħma. Jgħidilna kif inqabbdu l-għatx għal Alla, kif niftħu l-aptit tal-oħrajn għal dak kollu li hu Vanġelu. Jgħidilna li aħna nistgħu nippreservaw dinja sabiħa ’l hemm minn kull ħsara.

Jekk aħna nkunu foqra f’qalbna, jekk ikollna qalbna ħelwa, jekk għandna l-ġuħ u l-għatx tal-ġustizzja, jekk inħennu, jekk qalbna safja, jekk inġibu il-paċi. Tiġi ovvja li kull min hu mwaħħal mal-affarijiet u ftit lest li jaqsam mal-oħrajn ma jistax ikun melħ. Min hu qalbu iebsa, min mhux qalbu safja ftit kapaċi jagħti togħma tajba. Min hu inġust ma jistax jiftaħ l-aptit għal Alla, u min ma jħennx ma jqabbdekx l-għatx għalih. Min moħħu biex jiġġieled u jaqla’ l-inkwiet ftit li xejn jista’ jippreserva dinja sabiħa u tajba.

Ġesù huwa sempliċi u ċar. B’element daqshekk naturali jgħid min hu u x’għandu jkun in-nisrani. Ovvajment b’xi mod ilkoll kemm aħna għadna ftit lura milli nagħtu togħma tajba kull fejn inkunu, imma b’Ġesù fina nistgħu naslu. Jalla ħadd ma jaqta’ qalbu li jaħseb li mhu tajjeb għal xejn ħlief biex jintrema mal-art u jintrifes min-nies!

Xi ġmiel dan Ġesù! Il-Vanġelu skont San Mattew jgħidilna li Ġesù beda l-missjoni tiegħu billi jgħallem u jfejjaq. Ġesù huwa semmiegħ attent tal-bżonnijiet tal-poplu tiegħu. Il-Vanġelu ta’ San Mattew jgħidilna li l-folla li kien hemm miexja wara Ġesù kienet magħmula minn dawk li kienu jbatu b’xi mard jew uġigħ, il-maħkumin mix-xitan, il-morda b’tal-qamar u l-mifluġin. Kienet folla li kienu għadhom kif serqulha lil xi ħadd li kien jispira fiduċja: Ġwanni l-Battista. Fil-fatt kien għadu kif ġie arrestat. Din hi l-folla ta’ Ġesù; nies li bħalek u bħali għandha bżonn fejqan, ħelsien.

U l-Mulej isejjaħ lilhom u lilna mberkin, henjin u la henjin nistgħu nimxu ’l quddiem. Il-hieni ma jiqafx. Il-hieni jimxi ’l quddiem lejn libertà iktar sħiħa. L-imbeżża’ mhux hieni u allura jeħel. U Ġesù ma jrid lil ħadd jeħel. Ġesù jridna nimxu, kulħadd bil-pass tiegħu, imma flimkien u ’l quddiem. Ġesù qed jgħidlek: ‘Int imnikket, int bil-ġuħ u l-għatx għas-sewwa, imġarrab u ppersegwitat, xorta int imbierek u tista’ tħares ’il quddiem b’tama.’

Jekk int fqir fl-Ispirtu int ġa ħieles għax int ’il bogħod mil-loġika li biex tkun kuntent trid taħkem u tipposiedi. Ħieles mil-loġika li l-ferħ jiġi mill-affarijiet li għandek u li ġġemma’. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk int qalbek ħelwa ħieles mil-loġika li biex teħles mir-rabja, għalik kull mezz isir leċitu saħasitra dak li tiżvoga b’mod vjolenti u tweġġa’ lil ta’ madwarek. Il-qalb ħelwa mhix dgħufija imma qawwa. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk int bil-ġuħ u l-għatx għas-sewwa, int ukoll hieni għax m’intix marbut mal-fatt li biex inti tfiq trid issir ġustizzja mill-għadu tiegħek. Forsi tixtieq tara lil min weġġgħak ibati, iħallas ta’ dak li għamillek, imma b’daqshekk ifisser li int imfejjaq mill-weġgħat tiegħek, mid-deni li sarlek? Il-ġustizzja fuq l-‘għadu’ hija dejjem garanzija ta’ fejqan interjuri? Forsi l-maħfra mhix għodda iktar qawwija għar-rikonċiljazzjoni? Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti tħenn ifisser li inti ħieles mil-loġika li ‘kulħadd jieħu dak li ħaqqu’, il-ġustizzja retributtiva li umanament tagħmel sens, imma li l-Vanġelu jipperfezzjonaha permezz tal-kunċett tal-ħniena. Il-ħniena propju hija hekk għax min għandu bżonnha ma jisħoqqlux li jirċeviha. Kieku jistħoqqlu tiġi ġustizzja u mhux ħniena. Jekk inti tħenn ifisser ukoll li inti ħieles mil-loġika li Alla jħenn għall-ġusti biss, li jtella’ x-xemx u jibgħat ix-xita fuq it-tajbin biss. Jekk inti tħenn, allura ħieles mit-tentazzjoni li tagħlaq lil Alla ġo kaxxa u ġġiegħlu jaħdem biss fil-parametri li ħejjejtlu int. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti safi ħieles mil-loġika li tagħmel ilsir lil min tħobb, li flok tgħannaq, tifga. Ħieles mil-loġika li l-ewwel tara li int moqdi mbagħad tara l-bżonnijiet tal-oħrajn, jekk jibqa’ ħin u enerġija. Ħieles mil-loġika li tuża lill-oħrajn biex tissodisfa biss il-bżonnijiet tiegħek. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk iġġib il-paċi ħieles mil-loġika mqarrqa li d-dinja hija isbaħ bid-diviżjonijiet, piki, partiti u firdiet. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti ppersegwitat hieni għax ħieles mil-loġika li biex tkun kuntent trid dejjem issib lil xi ħadd idur warajk u jċapċaplek u jgħidlek prosit. Mela ’l quddiem b’tama.

Jekk inti hieni, inti ħieles u jekk inti ħieles, inti hieni. Jien għadni m’iniex. Intom, ma nafx. Imma ejja nitolbu biex verament inkunu ħielsa u hienja. Aħna ċerti li dak li beda din l-opra tajba fina ser iwassalha sat-tmien. Mela ’l quddiem b’tama.

Awguri għal ħajja hienja, imbierka, ħielsa… ma’ Ġesù Kristu. ’Il quddiem b’tama!

Jekk xi ħadd minnkom li qed jaqra xi darba għamel xi ftit studju taċ-ċinema jaf tajjeb li fil-maġġoranza tal-każi, film dejjem ikollu l-istess struttura: għandek sitwazzjoni inizjali ta’ paċi, jinqala’ konflitt, jiġi xi ħadd u jsolvi dak il-konflitt, u fl-aħħar sitwazzjoni finali fejn turi li l-kunflitt li nqala’ fil-bidu tal-istorja issa ġie solvut u kulħadd jista’ jerġa’ jibda jgawdi naqra paċi! Jekk nitkellmu fuq films drammatiċi, nafu li jkunu msejsa fuq stejjer vera, u li kapaċi wieħed jiltaqa’ magħhom fil-ħajja ta’ kuljum. Biex ma nkomplux intawlu, ħajjitna ħafna drabi tixbah ġrajja ta’ film: esperjenza ta’ paċi, imbagħad jinqala’ xi ħaġa tant li faċli ngħidu: ‘Dejjem irid jara x’jinqala’’, kif ukoll nieħdu r-ruħ b’ċirkustanzi oħra li jgħinuna nkomplu għaddejja anke meta s-sitwazzjoni tkun diffiċli.

Però, f’dan kollu jista’ jinbet sentiment li jkun xi jkun l-eżitu tal-istorja, f’għajnejna xorta tkun spiċċat ħażin. Dan is-sentiment, li faċli nesperjenzaw ħafna drabi huwa: il-qtigħ ta’ qalb! Storja ma tispiċċa qatt tajjeb jekk naslu naqtgħu qalbna. Sewwa jgħidu li l-qaddisin il-kbar li l-qtigħ tal-qalb hija l-iktar arma qawwija f’idejn ix-xitan. Normalment biex wieħed ma jaqtax qalbu, irid jisma’ aħbar sabiħa; jisma’ li din id-diffikultà, dan is-saram, dan l-inkwiet mhux għal dejjem. 

L-istess jiġri fil-Vanġelu. Il-poplu kien fi dlam għax arrestaw lill-profeta. Ġwanni minkejja li kien persuna xi ftit riġida żżejjed, kien ta’ konsolazzjoni għall-poplu, kien kapaċi jagħti dawl, direzzjoni, tant li ħafna kienu jmorru għandu jistaqsuh dwar kif għandhom jgħixu. Imma issa għalqulu ħalqu, u l-poplu tħawwad. Imma ġie xi ħadd ieħor, l-istess bħalu jxandar li s-Saltna tas-Smewwiet waslet. Daqshekk dlam għal darb’oħra. 

Jiġi u joqgħod idur il-Galilija kollha, dik il-Galilija li kulħadd kien iħares lejha bħala post baxx mgħammar minn nies baxxi. U hu jdur propju hemm: jgħallem fis-sinagogi, ixandar l-aħbar it-tajba u jfejjaq kull xorta ta’ mard. U dan ma jagħmlux waħdu. Jagħżel uħud biex miegħu jwettqu din il-missjoni. Missjoni li jduru fost in-nies, jgħallmuhom, ifejquhom u jagħtuhom aħbar sabiħa. 

Issa ġa għaddew elfejn sena minn dakinhar u dehru ħafna dixxipli tiegħu jduru man-nies jagħmlu l-ġid: jgħallmu, ifejqu u jxandru l-aħbar t-tajba. Kemm aħna midjunin mal-Imgħallem Ġesù! Kemm aħna midjunin mad-dixxipli tiegħu! Tul dawn l-elfejn sena, id-dixxipli tal-Imgħallem, minkejja d-dgħufija evitenti tagħhom, xi kultant anke kbira, għaddew mit-triqat tad-dinja jxandru l-Bxara t-Tajba. Kollox beda minn xatt il-baħar tal-Galilija u xterdu mad-dinja, għallmu, wettqu fil-fidi, bnew skejjel u sptarijiet, qerdu l-faqar, qerdu l-mard, assistew il-batut, għelbu ideoloġiji, bnew soċjetajiet, u bis-saħħa tas-salib tqanqlu mill-imħabba. Bosta drabi ġew ippersegwitati propju għax kienu viċin il-fqar. Dixxipli illustri ta’ Ġesù terrqu t-toroq tagħna jxandru l-Vanġelu, ifejqu kull xorta ta’ mard u dgħufija fost il-poplu. X’dejn għandna ma’ dawn in-nies li ma jżommux fuq saqajhom bix-xewqa biss li jidhru jew iħaxxnu bwiethom! Is-soċjetà jsalvawha l-qaddisin! 

U int? U jien? Indunajna li bħal Ġesù, bħal Pietru, bħal Indrì, Ġakbu u Ġwanni għandna l-missjoni li nduru l-ambjenti li ngħixu fihom, ngħallmu, inxandru aħbar sabiħa u bil-preżenza tagħna nfejqu kull xorta ta’ mard? 

Il-Mulej, li sejjaħ għal warajħ eluf u eluf ta’ dixxipli, minn dik l-ewwel sejħa fuq xatt il-baħar tal-Galilija, qed isejjaħ lilek ukoll.

Meta kont għadni lanqas għalaqt l-għoxrin, f’Malta kienet għamlet eklissi tax-xemx li kienet ser tkun tidher ħafna. It-televixin u r-radju tgħidx kemm kienu damu jxandru biex ħadd ma jħares direttament lejn ix-xemx għax dik setgħet tkun l-aħħar darba li wieħed jara x-xemx. Niftakar, jien u wieħed minn sħabi morna għand xi ħadd tal-welding biex nixtru biċċa ħġieġa simili li jużaw il-welders biex inkunu nistgħu naraw ix-xemx mingħajr ma nitilfu l-vista. Niftakar konna ddubbajna tnejn. Sieħbi kien isuq, jien kont għadni le. Jien kif tlajt fil-karozza, mill-ewwel qabbadt il-ħġieġa ma’ wiċċi biex nara l-imbierka eklissi għax bdejna nibżgħu li se tilħaq tispiċċa u lanqas ħaqq li nkunu xtrajna l-ħġieġ. Sieħbi għamel l-istess, u li kieku mhux għax il-Bambin kien magħna konna nifqgħu lil ta’ quddiemna. Għadni nisma’ l-ħoss tal-brejkijiet u nħoss l-iskoss li kont ħadt! Imma … bluhat ta’ meta tkun iżgħar.

Illum Ġwanni l-Battista hekk jiġrilu fil-Vanġelu: jara x-xemx! Innutaw kemm fil-Vanġelu hemm il-verb ‘ra’, jew xi kelma li toħroġ minnu. Ġwanni ra, u jrid li kulħadd jara. Jgħid hu stess: “Dan rajtu b’għajnejja, u għalhekk xhedt, ‘Dan hu l-Iben ta’ Alla’.” (Ġw 1, 34) 

Ġwanni jgħid li ma kienx jafu lill-Mulej. Nafu li meta tkellem fuqu, mingħajr ma kien għadu rah, penġieh iktar qisu xi terrorista milli ħaruf. Kien il-Mulej stess li ppurifikalu għajnejh, biex hekk fis-safa kollu seta’ jara min kien verament il-Mulej u jagħmel li oħrajn jarawh ukoll. 

Allura, fl-essenza tagħha l-ħajja nisranija hija ħarsa lejn Ġesù. Ħarsa twila, kontemplattiva li nara f’wiċċu il-wiċċ tal-Missier li jħobbni. Hija orjentazzjoni kontinwa. ‘Fuq Ġesù se jissammru l-għajnejn,’ jgħidilna wieħed mill-innijiet li nkantaw fl-adorazzjonijiet tagħna, wisq probabbli ispirat mill-Ittra lil-Lhud meta tgħid: “Inżommu għajnejna merfugħa lejn Ġesù, li minnu tibda u fih tintemm il-fidi tagħna.” (Ld:12:2) Hija l-istedina ta’ San Ġorġ Preca, li fil-ktieb tiegħu dwar il-kurċifiss bit-titlu Il-Ktieb il-Kbir jikteb: Itfgħu għajnejkom fuq l-Imgħallem Divin tagħkom. 

Biex nikkontemplaw lil Ġesù jrid ikollna ħarsa safja. Issa aħna ħafna drabi is-safa norbtuha biss ma’ ħwejjeġ ta’ natura sesswali. Nafu li ħafna drabi minn ħarsa mhux safja, jinbet ħsieb u minn ħsieb storja.  Għalkemm dan kollu huwa veru,  jekk nidħlu iktar fil-profondità tagħna nfusna nindunaw li fl-aħħar mill-aħħar, aħna ma nibqgħux safja mhux meta nħarsu lejn fejn ma kellniex inħarsu, imma meta l-‘oġġett’ li lejh inħarsu nagħmluh tagħna, meta fil-verità tagħna mhux. Allura jiġri li aħna ħafna drabi ma nkunux safja mhux biss f’dak li għandu x’jaqsam mal-ġisem imma ma ħafna sitwazzjonijiet li nagħmluhom tagħna meta tagħna mhumiex.

Ma jkollix ħarsa safja u ma jirnexxilix nara wiċċ Ġesù u nfiq kull darba li persuna, oġġett jew sitwazzjoni nagħmilha tiegħi, meta tiegħi mhijiex. Nispiċċa rrid immexxi jien; insalva s-sitwazzjoni jien; nippretendi minn nies ta’ madwari li jkunu u jġibu ruħhom eżattament kif nixtieqhom jien. Il-Mulej jippurifikali l-ħarsa kull darba li l-affarijiet ma jkunux eżattament kif qed narahom jien għax hemm nitgħallem li m’għandix kontroll fuq ħafna sitwazzjonijiet ta’ ħajti. Hemm ikolli nħares lejn Ġesù, u fis-sitwazzjonijiet l-iktar iebsa, ħarsti tiltaqa’ ma’ ħarstu. 

Tiftakru meta Pietru ħareġ mill-bitħa tal-qassis il-kbir, eżatt xħin kien għadu kif ċaħad lill-Imgħallem. Il-Mulej ħares lejh. Nimmaġina li ried jgħidlu: ‘Pruvajt issalva is-sitwazzjoni mingħajri, Piet, imma ma rnexxilekx!’ Fil-ħarsa ta’ Ġesù ma kienx hemm kundanna imma ħniena. 

Għalhekk nitolbu l-Mulej jagħtina ħarsa sajfa fuq ġrajjietna, fuq il-passat tagħna, fuq il-preżent u l-futur tagħna. Bil-grazzja tiegħu nistgħu naraw ħajjitna f’lenti differenti, fejn Ġesù jibda jidher fejn qabel ma kienx, u nneħħu darba għal dejjem li Alla tagħna huwa iktar terrorista milli ħaruf. 

Għalhekk: 

• Fil-passat tiegħi – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fid-dnub tiegħi – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• F’ħija jew oħti li jdejquni – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fin-nies li għamluli l-ħsara – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fl-għedewwa – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fil-marid li nżur – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fil-familja tiegħi – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fil-komunità u l-Knisja – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fid-deċiżjonijiet li nieħu – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’

• Fil-futur tiegħi – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’ 

• Fil-mard u l-mewt li jżuruni – ‘Jien wiċċek infittex, Mulej.’